Τα κενά που πρέπει να καλύψει η χώρα μας στον τομέα των διακρίσεων ανέδειξε για μια ακόμη φορά η Ειδική Έκθεση Ίσης Μεταχείρισης του Συνηγόρου του Πολίτη για το 2021.
Η παρούσα Έκθεση εστιάζει: α) στα θέματα που αναδεικνύουν οι αναφορές ανά λόγο διάκρισης, στον χειρισμό και στην έκβασή τους, β) σε νομικά ζητήματα που εμφάνισαν ειδικό ενδιαφέρον, γ) σε θέματα ειδικής επικαιρότητας του έτους και τέλος, δ) σε συγκεκριμένες νομοθετικές και οργανωτικές προτάσεις. Επιδίωξη είναι η ευρύτερη εξοικείωση με το αντικείμενο της ειδικής αρμοδιότητας της Αρχής και η ανάδειξη των εξελίξεων και της προόδου που έχει επιτευχθεί στην επίλυση των προβλημάτων και στην ενδυνάμωση της προστασίας κατά των διακρίσεων.
Με σημείο αναφοράς συγκεκριμένες υποθέσεις με τις οποίες ασχολήθηκε το επιστημονικό προσωπικό της Αρχής την περασμένη χρονιά, η έκθεση περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα μας σε σχέση με τις διακρίσεις λόγω φύλου, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού και ιθαγένειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι καταγγελίες για διάκριση λόγω φύλου αντιστοιχούν περίπου στις μισές επί του συνόλου των αναφορών που έλαβε ο Συνήγορος για το 2021. Αξιοσημείωτος είναι και ο αριθμός των καταγγελλόμενων περιστατικών διάκρισης λόγω αναπηρίας, που αντιστοιχεί σε περίπου το ¼ του συνόλου των αναφορών για το 2021.
Επιπλέον, το 2021 ο Συνήγορος έλαβε συνολικά 41 καταγγελίες για παρενόχληση (και κυρίως για σεξουαλική παρενόχληση) σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, ενώ, στο πρόσφατο παρελθόν, ο αριθμός των σχετικών καταγγελιών σε ετήσια βάση δεν ξεπερνούσε τις 20.
Ειδικά για το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης, επισημαίνεται ότι η διερεύνηση των καταγγελιών από τον Συνήγορο είναι συνήθως δυσχερής, λόγω των συνθηκών υπό τις οποίες λαμβάνουν χώρα τέτοιες συμπεριφορές και ιδίως λόγω της απουσίας τρίτων προσώπων. Η έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων και οι συνεπαγόμενες δυσχέρειες στην αποδεικτική διαδικασία, ακόμα και παρά την πρόβλεψη της διάταξης περί αντιστροφής του βάρους απόδειξης, καθιστούν προφανείς τις δυσχέρειες στη στοιχειοθέτησή της.
Τέλος, γίνεται ειδική αναφορά στη λήψη των αυστηρών μέτρων εκ μέρους της πολιτείας για τον έλεγχο της εξάπλωσης της πανδημίας από τον ιό COVID-19, τα οποία έθεσαν περιορισμούς στις ατομικές ελευθερίες των πολιτών. Το 2021 το διακύβευμα ήταν διαφορετικό και αφορούσε την υποχρέωση υποβολής σε διαγνωστικό έλεγχο και εμβολιασμό ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή στον επαγγελματικό και κοινωνικό βίο.
Το 2021 υπήρξε ωστόσο και μια εξέλιξη καθοριστικής σημασίας για τα θέματα ίσης μεταχείρισης στην απασχόληση και την εργασία. Ο λόγος για τον Νόμο 4808/2021 (ΦΕΚ Α’ 191/19.06.2021) με τον οποίο επικυρώνεται η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο της εργασίας και παράλληλα, ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο, τουλάχιστον ένα έτος πριν τη λήξη της σχετικής προθεσμίας, η Οδηγία 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής.
Μπορείτε να κατεβάσετε την Ειδική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη εδώ.
