Ο δημιουργός του καινοτόμου ψηφιακού προγράμματος EyeHarp, Ζαχαρίας Βαμβακούσης, μιλάει στη «ΜτΚ» για το δημιούργημά του
Της Ελένης Τσαλκατίδου
Οι γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων συνδέονται με την ανταλλαγή ευχών, αλλά και με τις προσωπικές ευχές που κάνει ο καθένας μας για τη νέα χρονιά. Ο Ζαχαρίας Βαμβακούσης έχει καταφέρει εδώ και λίγα χρόνια να πραγματοποιήσει το όνειρο (και την ευχή) χιλιάδων ανθρώπων με κινητικές αναπηρίες, ανοίγοντάς τους νέους ορίζοντες στη δύσκολη και απαιτητική καθημερινότητά τους και κατ’ επέκταση αλλάζοντας τη ζωή τους.
Με «όπλα» του την αγάπη για τη μουσική (ο ίδιος παίζει ακορντεόν και έχει σπουδάσει κλασική αρμονία), αλλά και την πληροφορική, ο Ζαχαρίας Βαμβακούσης δημιούργησε το EyeHarp, ένα ψηφιακό μουσικό όργανο που το χειρίζεται κανείς μόνο με κινήσεις των ματιών ή του κεφαλιού, επιτρέποντας σε ανθρώπους με σοβαρά κινητικά προβλήματα και αναπηρίες να παίζουν μουσική .
Ο δημιουργός του καινοτόμου αυτού λογισμικού μιλάει στη «ΜτΚ» για το ψηφιακό αυτό μουσικό όργανο και εξηγεί πώς λειτουργεί, ποιος μπορεί να το χρησιμοποιήσει, αλλά και ποια είναι τα οφέλη από τη χρήση του γι’ αυτά τα άτομα.
Τι είναι και πώς προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία του EyeHarp; Υπάρχει κάποια προσωπική ιστορία πίσω από την εφεύρεσή σας;
To EyeHarp είναι ένα ψηφιακό μουσικό όργανο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους με αναπηρίες, να παίζουν μουσική με κινήσεις των ματιών ή του κεφαλιού. Υπάρχει μία προσωπική ιστορία πίσω από το EyeHarp: Το 2008, όταν ήμουν στον στρατό, ένας φίλος μουσικός είχε ένα ατύχημα με τη μηχανή, από το οποίο και κληρονόμησε έναν σοβαρό τραυματισμό στην σπονδυλική στήλη. Μάλιστα, τις πρώτες ημέρες δεν ήταν ξεκάθαρο αν θα κουνήσει καν τα χέρια του. Το κλου της υπόθεσης είναι ότι ήμασταν έτοιμοι να παίξουμε μαζί και δύο ημέρες πριν τη συναυλία είχε το ατύχημα. Ήταν ένα μεγάλο σοκ για όλους. Εντέλει ο φίλος μου, όχι μόνο κούνησε τα χέρια του, αλλά συνεχίζει να παίζει λύρα. Τότε, λοιπόν, με έβαλε σε σκέψεις τι γίνονται οι μουσικοί, που λόγω αναπηρίας δεν μπορούν να συνεχίζουν να παίζουν. Και σκέφτηκα ότι αυτός θα ήταν ένας τρόπος να συνδυάσω τις δύο μεγάλες μου αγάπες, τη μουσική και την πληροφορική, κάνοντας ταυτόχρονα κάτι που έχει κοινωνικό αντίκτυπο. Έτσι, λοιπόν, γεννήθηκε η ιδέα για το EyeHarp. Η πρώτη έκδοση αυτού του λογισμικού ήταν το θέμα της μεταπτυχιακής μου διατριβής, κάπου στις αρχές του 2011. Από τότε μέχρι σήμερα συνεχώς βελτιώνεται, προκειμένου να πετύχει τον κοινωνικό του στόχο, που δεν είναι άλλος από το να παίζει μουσική μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων με κινητικές αναπηρίες. Δηλαδή, από τους 50 που είναι αυτήν την στιγμή , να φτάσουμε τους 50.000.
Πώς ακριβώς λειτουργεί το EyeHarp και ποια ήταν τα βήματα που ακολουθήσατε μέχρι την έκδοσή του;
To EyeHarp δίνει τη δυνατότητα στο χρήση να παίζει μουσική κοιτώντας σε διαφορετικά σημεία στην οθόνη ενός υπολογιστή και είναι ο μοναδικός τρόπος για να παίξει κάποιος μουσική με τα μάτια. Ο χρήστης ακολουθεί τον κύκλο και παίζει την μελωδία που πρέπει να παιχτεί, ενώ μπορεί μέσα από το λογισμικό να απομνημονεύσει μια μελωδία και μετά τον ρυθμό. Μάλιστα, το καλό είναι ότι υπάρχει αλληλόδραση , σε μια προσπάθεια παιχνιδοποίησης, με την έννοια ότι στο τέλος ο χρήστης μπορεί να δει αν τα πήγε καλά ή όχι. Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στη μουσική τεχνολογία του πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, ήρθα σε επαφή με ειδικούς, που ασχολούνταν με διεπαφές με τα μάτια και οι οποίοι με συμβούλευσαν πάνω στο λογισμικό αυτό. Οι δοκιμές στη συνέχεια έγιναν σε εργοθεραπευτές, σε ανθρώπους με αναπηρίες και σε λογοθεραπευτές, που ασχολούνταν με την εναλλακτική επικοινωνία.
Υπάρχουν άνθρωποι που ανταποκρίθηκαν σε αυτό το εγχείρημα;
Όταν έφυγα από την Βαρκελώνη , κατά το ξέσπασμα της πανδημίας, είχα ήδη ι6 μαθητές. Σήμερα, είναι λίγο λιγότεροι, αλλά υπάρχει συνεχές ενδιαφέρον, καθώς γίνεται Πιο γνωστό το λογισμικό. Ο μικρότερος μαθητής μου είναι 5 ετών και ο μεγαλύτερος 27. Ωστόσο, πρόκειται για ένα πρόγραμμα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο καθένας, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Πόσο χρόνο χρειάζεται ένας μαθητής σας για να καταφέρει να παίξει ένα κομμάτι και τι χρειάζεται να διαθέτει για να χρησιμοποιήσει το EyeHarp;
Από τα πρώτα κιόλας λεπτά μπορεί να ξεκινήσει να παίζει αγαπημένα του τραγούδια και σταδιακά το ίδιο το πρόγραμμα κάνει πιο δύσκολο αυτό που έχει να κάνει ο χρήστης. Υπάρχουν μαθητές που είναι πολύ μελετηροί και χρειάζονται ελάχιστο χρόνο, υπάρχουν και άλλοι που δεν μελετούν τόσο πολύ και χρειάζονται περισσότερο. Συνεπώς, εξαρτάται από τον χρόνο που αφιερώνει ο κάθε μαθητής. Όσο για το τι χρειάζεται, απαραίτητος είναι ένας υπολογιστής πρόσφατης τεχνολογίας, κατασκευής δηλαδή της τελευταίας πενταετίας, που να διαθέτει έναν καλό itracker για βιντεοπαιχνίδια. Το καλό είναι ότι το EyeHarp τρέχει σε όλους τους υπολογιστές και υπάρχει η δωρεάν έκδοση του λογισμικού, αλλά και με μηνιαία συνδρομή.
Ποια είναι τα οφέλη για έναν άνθρωπο που το χρησιμοποιεί;
Τα οφέλη πρώτα απ’ όλα είναι ότι οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι, κάτι που δεν χρειάζεται καν να στο πουν, αφού φαίνεται στα μάτια τους. Επίσης, όταν για παράδειγμα παίζεις μπροστά σε ένα μεγάλο κοινό που σε αποθεώνει (χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο μαθητής μου, ο Ζοέλ Μπουένο, που έπαιξε στο Μέγαρο Μουσικής της Μαδρίτης και Βαρκελώνης μπροστά σε 3.000 κόσμου), οπωσδήποτε νιώθεις μεγάλη ικανοποίηση και τονώνεται η αυτοπεποίθησή σου. Επίσης, αποτελεί έναν τρόπο κοινωνικοποίησης.
Ποια είναι η δική σας ευχή για το 2022;
Σκοπός μας είναι στο μέλλον όλοι οι άνθρωποι με αναπηρίες να έχουν πρόσβαση στην εκμάθηση μουσικής. Θέλουμε να δούμε το EyeHarp σε ωδεία μουσικής σε όλο τον κόσμο και μουσικούς με αναπηρίες, που παίζουν το EyeHarp, να συμμετέχουν σε μουσικά συγκροτήματα και να δίνουν συναυλίες, χωρίς να μας κάνει εντύπωση.
Πηγή: Εφημερίδα “Μακεδονία της Κυραικής”
