Οι γυναίκες δεν έχουν πλήρη ισοτιμία με τους άνδρες στον αθλητικό χώρο
Όταν διοργανώθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ η «Εθνική Ημέρα της Γυναίκας», το μακρινό 1909, το επίδικο ήταν η εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων για τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις εργαζόμενες. Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι, η θέση των γυναικών στη σύγχρονη κοινωνία βελτιώθηκε, οι διακρίσεις μειώθηκαν και η 8η Μαρτίου έμεινε να εορτάζεται ως «Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας», τιμώντας τους αγώνες του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών.
Παρά την αισθητή βελτίωση, όμως, οι γυναίκες δεν έχουν κατορθώσει ακόμη να κερδίσουν την πλήρη ισοτιμία τους σε σχέση με τους άνδρες. Ο αθλητισμός είναι ένας τομέας όπου παρατηρούνται ακόμη αξιοσημείωτες διαφορές, αλλά και ένας χώρος όπου εντοπίζονται ακόμη κάποια ίχνη από στερεότυπα του παρελθόντος. Βήματα μπροστά σαφώς έχουν γίνει, αλλά υπάρχει περιθώριο για ακόμη περισσότερα.
Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ζήτησε από επτά γυναίκες που υπηρετούν τον αθλητισμό από διαφορετικές θέσεις, να καταθέσουν τις εμπειρίες και τις απόψεις τους για το θέμα αυτό. Βούλα Κοζομπόλη, Νόρα Δράκου, Χρυσά Μπισκιτζή, Κέλλυ Λουφάκη, Μόρφω Δροσίδου, Φανή Ψαθά και Ελένη Χατζηλιάδου μίλησαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τη θέση της γυναίκας στον αθλητισμό, η οποία χρόνο με το χρόνο, βελτιώνεται και αποκτά νέα υπόσταση με αποτέλεσμα όλο και περισσότερες να αναλαμβάνουν ηγετικούς ρόλους στο περιβάλλον όπου κινούνται.
ΒΟΥΛΑ ΚΟΖΟΜΠΟΛΗ: «Οι γυναίκες μπορούμε να αντεπεξερχόμαστε καλύτερα σε πολλαπλούς ρόλους»
Κορυφαία αθλήτρια της υδατοσφαίρισης και «ασημένια» Ολυμπιονίκης το 2004 στην Αθήνα, η Βούλα Κοζομπόλη είναι μία από τις ελάχιστες Ελληνίδες σε υψηλές διοικητικές θέσεις στον αθλητισμό, τόσο εντός συνόρων, ως πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών, όσο και σε διεθνές επίπεδο (μέλος της Επιτροπής Μάρκετινγκ της ΔΟΕ και της Επιτροπής Αθλητών της FINA).
«Το πρόγραμμα και οι οδηγίες της ΔΟΕ είναι για περισσότερες γυναίκες στον αθλητισμό. Σε ό,τι αφορά το να κάνουν αθλητισμό, είμαστε πια σε ένα πολύ καλό επίπεδο, περίπου στο 50-50, όμως χρειαζόμαστε πολύ περισσότερες γυναίκες σε διοικητικές θέσεις, όπου υστερούμε πολύ. Η οδηγία της ΔΟΕ, που έχει σταλεί σε όλες τις εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές, είναι να φτάσουμε στο 40%. Στη δική μας Ολυμπιακή Επιτροπή έχουμε εκλεγμένη μόνο μία γυναίκα και τη Βασιλική Μιλλούση, που είναι όμως διορισμένη στην επιτροπή αθλητών. Αυτό πρέπει να αλλάξει, όπως πρέπει να αλλάξει και στα διοικητικά συμβούλια των ομοσπονδιών και των σωματείων. Με το καινούριο νομοσχέδιο, κινείται μία διαδικασία για να έχουμε 30% εκπροσώπηση γυναικών στα Δ.Σ. Υπάρχουν πολλές αξιόλογες γυναίκες, οι οποίες μπορούν να αντεπεξέλθουν σε οποιοδήποτε καθήκον και έχουν και τις γνώσεις και το χρόνο», τόνισε η Βούλα Κοζομπόλη μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Πολλοί πιστεύουν ότι μία γυναίκα, που είναι και μητέρα και εργαζόμενη, δεν έχει τον απαραίτητο χρόνο. Αυτός είναι ένας μύθος που καταρρίπτεται, και μιλάω από προσωπική εμπειρία, γιατί εγώ είμαι και εργαζόμενη και μητέρα δύο παιδιών και ασκώ τα καθήκοντά μου σαν πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών και όχι μόνο, και τα καταφέρνω σε όλα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι γυναίκες μπορούμε να αντεπεξερχόμαστε καλύτερα σε πολλαπλούς ρόλους. Πρέπει λοιπόν να βάλουμε περισσότερες γυναίκες και μετά από κάποιο διάστημα να κρίνουμε τι μπορούν να κάνουν και τι όχι», πρόσθεσε η πρόεδρος του ΣΕΟ, η οποία το 2015 τιμήθηκε από τη ΔΟΕ με το ευρωπαϊκό βραβείο «Γυναίκα και Αθλητισμός» και συνεχίζει να εργάζεται πάνω σε αυτό τον τομέα. Όπως εξηγεί, «… έχω ένα δικό μου πρόγραμμα, το “Make place for one more woman”, και μάλιστα την επόμενη εβδομάδα θα ξεκινήσω μία καινούρια εκδήλωση, το “Make place for one more woman awards”, στην οποία κάθε χρόνο θα βραβεύονται γυναίκες που έχουν διακριθεί στον αθλητισμό, αλλά και ως προσωπικότητες, και έχουν αναλάβει ηγετικούς ρόλους σε ό,τι κάνουν. Η εκδήλωση θα γίνει την επόμενη Κυριακή (17/3) και νομίζω ότι θα δώσει ώθηση και αναγνωρισιμότητα σε κάποιες γυναίκες, ώστε να μπορέσουν στη συνέχεια να προχωρήσουν».
ΝΟΡΑ ΔΡΑΚΟΥ: «Τώρα αρχίζει η γυναίκα να κερδίζει έδαφος στην Ελλάδα»
Η Νόρα Δράκου, η κορυφαία και σταθερότερη Ελληνίδα κολυμβήτρια της τελευταίας δεκαετίας, με συμμετοχές σε δύο Ολυμπιακούς Αγώνες και σε τελικούς Παγκόσμιων και Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων, δίνει τη δική της άποψη από την πλευρά της εν ενεργεία αθλήτριας, που έχει ζήσει τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια. «Για μία γυναίκα είναι πιο δύσκολο να κάνει αθλητισμό γενικά, όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι γυναίκες έχουν πάρα πολλές ιδιαιτερότητες, ορμονικές ιδιατερότητες, οι οποίες προκαλούν αυξομείωση των επιδόσεων και της προπόνησης. Πέρα από αυτό, όμως, νομίζω ότι στην Ελλάδα μόλις τα τελευταία 4-5 χρόνια έχει αρχίσει η γυναίκα να κάνει βήματα στον αθλητισμό, στην πολιτική, στον πολιτισμό. Τώρα αρχίζει και παίρνει χώρο, κερδίζει έδαφος, αρχίζουν να σέβονται την ίδια και την προσπάθειά της, βλέπουν ότι είμαστε ανταγωνιστικές, έτοιμες να κερδίσουμε μετάλλια και διακρίσεις. Πιστεύω ότι σε αυτό το κομμάτι αρχίζουμε σιγά-σιγά και… παίρνουμε μπρος!», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η 27χρονη πρωταθλήτρια και συμπληρώνει:
«Για να μην είμαστε άδικες, τα πράγματα έχουν αλλάξει πάρα πολύ, υπάρχει πλέον μία εξομάλυνση, μας σέβονται και μας αφήνουν χώρο. Γίνονται βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση και ελπίζω να συνεχίσουν και να γίνουν κι άλλα, κυρίως στο οικονομικό κομμάτι. Εμείς δεν έχουμε τόσο πρόβλημα, αλλά σε άλλα αθλήματα υπάρχει ακόμη διάκριση στα χρηματικά ποσά που παίρνουν οι γυναίκες και αυτό πρέπει να σταματήσει. Οι γυναίκες είναι 24 ώρες το 24ωρο εργαζόμενες, όσες έχουν οικογένεια και παιδιά ακόμη περισσότερο».
ΧΡΥΣΑ ΜΠΙΣΚΙΤΖΗ: «Όχι στις διακρίσεις, ναι στην αξιολόγηση του ατόμου»
Η Χρύσα Μπισκιτζή χάρισε την 6η θέση σε Ολυμπιακούς Αγώνες (Πεκίνο 2008) στην Ελλάδα μαζί με την Αλεξάνδρα Τσιάβου στο διπλό σκιφ ελαφρών βαρών. Το καλύτερο… πλασάρισμα έως τότε της γυναικείας ελληνικής κωπηλασίας σε Ολυμπιακούς Αγώνες κι ενώ πριν ήταν η 7η θέση της Τόνιας Σβάιαερ στους Ο.Α. της Βαρκελώνης το 1992.
«Όταν ξεκίνησα ήταν αυξημένος ο αριθμός των ανδρών αθλητών εν συγκρίσει με τις γυναίκες. Αυτό οφείλεται, θεωρώ, στο γεγονός πως η κωπηλασία ανήκει στα δυναμικά αθλήματα. Υπήρχε μία προκατάληψη πως τα δυναμικά αθλήματα ταιριάζουν περισσότερο στους άνδρες. Προοδευτικά, όλο και περισσότερα κορίτσια συμμετείχαν. Είναι αλήθεια, όπως λέτε, πως χάραξα έναν καινούριο δρόμο, κατακτώντας το πρώτο γυναικείο μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών/γυναικών (Κολωνία, 1998), αλλά και το πρώτο μετάλλιο σε Ολυμπιακό Αγώνισμα σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (2006, Ιτον). Ακολούθησαν μεγάλες διακρίσεις στην ελληνική γυναικεία κωπηλασία μετά την 6η θέση σε Ολυμπιακούς που φέραμε με την Αλεξάνδρα Τσιάβου. Από την 4η θέση των Νικολαϊδου/Ασουμανάκη στους Ο.Α. του Ρίο (2016) μέχρι το χρυσό μετάλλιο των Κυρίδου/Μπούρμπου σε Ολυμπιάδα Νέων το 2018».
«Ως προπονήτρια πλέον στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο Αιγυπτιωτών παρατηρώ πως υπάρχει ακόμη ένας φόβος από τους γονείς πως τα κορίτσια θα πρέπει να κοιτάξουν τις σπουδές παρά μια καριέρα στον αθλητισμό. Αντίθετα, οι γονείς στηρίζουν τα αγόρια στον πρωταθλητισμό. Ίσως αυτό οφείλεται στο ότι οι γονείς δεν βλέπουν πως τα κορίτσια μπορούν να αποκατασταθούν επαγγελματικά μέσα από τον αθλητισμό, όπως ίσως πιστεύουν πως θα συμβεί στα αγόρια».
«Θεωρώ πως η ποσόστωση εκλεγμένων γυναικών 1/3 σε Ομοσπονδίες, Ενώσεις και συλλόγους με το νέο αθλητικό νομοσχέδιο αποτελεί θετική αλλαγή. Την ίδια ώρα υπάρχουν ιδιαιτερότητες σε κάθε άθλημα. Στη ρυθμική γυμναστική, θα μπορούσε να προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη παρουσία γυναικών στο Δ.Σ. ή το αντίθετο σε κάποια καθαρά αντρικά αθλήματα. Δίνεται στη γυναίκα το δικαίωμα να μπορεί να βοηθήσει το άθλημα στο οποίο έχει γνώσεις και να συμμετάσχει στις αρχαιρεσίες. Παλαιότερα, όπως ήταν διαμορφωμένα τα ψηφοδέλτια… απαγορευόταν στην ουσία κάτι τέτοιο. Έχει ξεκινήσει από τη ΔΟΕ αυτή η προσπάθεια να αυξηθεί ο ρόλος των γυναικών στον αθλητισμό, να υπάρχει εξισορρόπηση. Όχι διακρίσεις, λοιπόν, για κανένα φύλο, αλλά είμαι υπέρ της αξιολόγησης του ατόμου βάσει των ικανοτήτων του και των προσόντων του, άσχετα αν πρόκειται για άνδρα ή γυναίκα».
ΚΕΛΛΥ ΛΟΥΦΑΚΗ: «Να αναδείξουμε τη γυναίκα που παίρνει αποφάσεις»
Η Κέλλυ Λουφάκη χάρισε στην Ελλάδα το πρώτο μετάλλιο στην ξιφασκία γυναικών με αμαξίδιο. Τον Απρίλιο του 2018 ήταν «χάλκινη» στη σπάθη του Παγκοσμίου Κυπέλλου που φιλοξενήθηκε στο Καναδά! Η Ελληνίδα οπλομάχος προπονείται σκληρά αυτή την εποχή και διεκδικεί με αξιώσεις τη δεύτερη συμμετοχή της σε Παραολυμπιακούς Αγώνες.
«Με την εμπειρία που έχω αποκομίσει αυτά τα πέντε χρόνια που κάνω αθλητισμό, παρατηρώ πως οι περισσότεροι αθλητές με αναπηρία είναι άνδρες παρά γυναίκες. Δυστυχώς, εν έτει 2019, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι με αναπηρία που δεν γνωρίζουν πως μπορούν να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Αυτό οφείλεται κατά την άποψή μου σε έλλειψη ενημέρωσης. Συχνότερα το συναντώ στην επαρχία. Αυτό θα πρέπει να αλλάξει, κυρίως μέσα από την ενημέρωση. Τα Social Media είναι πολύ αποτελεσματικά. Η Παραολυμπιακή Επιτροπή και η ΕΟΕ θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις μεθόδους της διαφήμισης και του μάρκετινγκ, ώστε όλο και περισσότερες γυναίκες να ασχολούνται με τον αθλητισμό και τον πρωταθλητισμό, σε όλα τα αθλήματα».
«Προσωπικά, δεν έχω αισθανθεί διαχωρισμό και διάκριση. Ούτε πιστεύω πως οι άνδρες είναι πιο δυνατοί ή πιο ικανοί για συγκεκριμένα αθλήματα. Ακόμη και στην άρση βαρών έχουμε αποδείξει οι γυναίκες στην Ελλάδα πως διακρινόμαστε. Είχαμε και κορυφαίους αρσιβαρίστες και αρσιβαρίστριες και στα άτομα με αναπηρία».
«Θεωρώ πως το νέο νομοσχέδιο, το οποίο επίσης ανοίγει το δρόμο για συμμετοχή σε πρόσφυγες και μετανάστες, επικεντρώνεται στην ισότητα των δύο φύλων, με την ποσόστωση 1/3. Η γυναίκα αποκτά μέσα στον αθλητισμό μεγαλύτερη δύναμη και μεγαλύτερη εξουσία. Μην ξεχνάμε ότι οι αθλητές είναι πρότυπα για τα παιδιά. Ήδη, έχουμε πάρα πολλές αθλήτριες πρότυπα, με διακρίσεις στο υψηλότερο επίπεδο, όπως η Άννα Κορακάκη και η Κατερίνα Στεφανίδη. Μέσα από το νομοσχέδιο, λοιπόν η γυναίκα μπορεί να δείξει και ένα άλλο πρόσωπο σε έναν άλλον τομέα, το πρόσωπο της γυναίκας που παίρνει αποφάσεις. Και ας μην ξεχνάμε πως υπάρχουν ήδη δυναμικές γυναίκες σε διοικητικές θέσεις στον αθλητισμό, όπως η Βούλα Κοζομπόλη ή η Βασιλική Μιλλούση.
«Όταν αποσυρθώ, αν μου γινόταν η πρόταση φυσικά και θα με ενδιέφερε. Μου αρέσει η οργάνωση, να εκπληρώνω ιδέες, να κοιτάω το καλό και το ωφέλιμο για τον αθλητισμό. Θα με ενδιέφερε, στον τομέα των ατόμων με αναπηρία. Εδώ και τέσσερα χρόνια δραστηριοποιούμαι ως πρέσβειρα του προγράμματος “ Be Active” της ΓΓΑ. Προσπαθώ να περνώ τα θετικά μηνύματα του αθλητισμού και της σημασίας της καθημερινής άσκησης για όλους χωρίς διακρίσεις, όχι μόνο του πρωταθλητισμού».
Μήνυμα Δροσίδου, Ψαθά, Χατζηλιάδου για την ημέρα της γυναίκας
Το δικό τους μήνυμα για την παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, έστειλαν δύο… παλιοσειρές των μαχητικών αθλημάτων και συγκεκριμένα η «χάλκινη» Ολυμπιονίκης του ταεκβοντό στην Βαρκελώνη, Μόρφω Δροσίδου και η κάτοχος δύο ευρωπαϊκών μεταλλίων στο άθλημα της πάλης, Φανή Ψαθά αλλά και το νέο μεγάλο αστέρι του παγκοσμίου καράτε, Ελένη Χατζηλιάδου. Οι δύο πρώτες, με το ρόλο πλέον της προπονήτριας και της… μητέρας, αναγνωρίζουν ότι το θέμα της ισότητας των δύο φύλων, είναι θέμα παιδείας και θα πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία, ενώ η δις παγκόσμια πρωταθλήτρια έστειλε το μήνυμα πως οι γυναίκες πρέπει να πιστέψουν στον εαυτό τους προκειμένου να εκπληρώσουν τους στόχους που έχουν θέσει.
ΜΟΡΦΩ ΔΡΟΣΙΔΟΥ:
Ασχολούμαι με τον αθλητισμό και τον πρωταθλητισμό 16 χρόνια, με προσήλωση στο στόχο μου, σκληρή δουλειά και πείσμα. Οι δυσκολίες πολλές και οι στερήσεις περισσότερες, ιδιαίτερα όταν συνοδεύονται κι από τον ρόλο της μητέρας. Ένας ρόλος για τον οποίο είμαι υπερήφανη και δεν θα τον άλλαζα με τίποτα, έστω κι αν χρειάστηκε το μεγάλο μου πάθος, ο αθλητισμός, να τον αφήσω σε δεύτερη μοίρα, ώστε να μεγαλώσω τα παιδιά μου. Όταν όμως αυτό που κάνεις το αγαπάς πραγματικά, όσες σελίδες και να γυρίσεις, πάντα θα θέλεις να γράψεις ένα νέο κεφάλαιο. Και σήμερα, ως προπονήτρια πλέον και μητέρα, στόχος μου είναι μαζί με τα παιδιά και τους αθλητές μου να γράψουμε καινούργιες σελίδες. Ως γυναίκα, μητέρα και αθλήτρια, πιστεύω ότι κάθε γυναίκα έχει μέσα της τη δύναμη να ανταποκριθεί με επιτυχία σε κάθε ρόλο που ταυτόχρονα απαιτεί η καθημερινότητά της. Αναφορικά με το θέμα της ισότητας, είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα εξομάλυνσης των διαφορών. Και θα μπορούσαν να εξαλειφθούν οριστικά, εάν το σημαντικό αυτό θέμα, μπορούσε να διδαχθεί στα παιδιά μας, από τη νηπιακή κιόλας ηλικία. Στα σχολεία. Γιατί τόσο σημαντικά ζητήματα, λύνονται μόνο όταν υπάρχει σωστή παιδεία.
ΦΑΝΗ ΨΑΘΑ:
Οι σκέψεις μου για την ημέρα αυτή διατυπώνονται με ερωτήσεις: Γιατί να θέλουμε μια ημέρα δική μας; Έχουν οι γυναίκες τις ίδιες ευκαιρίες με τους άνδρες στον αθλητισμό σήμερα; Έχουν την ίδια εξέλιξη σε θέσεις εξουσίας στον αθλητισμό; Έχουν την ίδια πρόσβαση στους χώρους άθλησης; Αμοίβονται το ίδιο με τους άνδρες αθλητές; Τα ΜΜΕ προβάλλουν το ίδιο γυναίκες και άνδρες αθλητές; Το κοινωνικό περιβάλλον επιτρέπει το ίδιο σε αγόρια και κορίτσια να ασχοληθούν με τον αθλητισμό; Οι γυναίκες παλεύαμε και εξακολουθούμε να παλεύουμε με την ανισότητα στις επιχορηγήσεις, με τους βιολογικούς μύθους, με τις κοινωνικές και θρησκευτικές προκαταλήψεις, τη μικρή συμμετοχή στο Ολυμπιακό κίνημα, στις διακρίσεις, στην παραχώρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων, στην διαφορετική φροντίδα από προπονητές, την γυναίκα σαν θελκτικό προϊόν τηλεθέασης. Σαν μητέρα τριών παιδιών, τα δύο κορίτσια αλλά και σαν καθηγήτρια φυσικής αγωγής νιώθω πως τα θέματα ισότητας αν θέλουμε να «λυθούν» πρέπει να αρχίσουμε από το μάθημα φυσικής αγωγής εκεί που συνδέονται με τη διαφορετική συμπεριφορά των καθηγητών-δασκάλων προς τους δυνητικούς αθλητές και αθλήτριες. Από εκεί οφείλουμε να αρχίσουμε.
ΕΛΕΝΗ ΧΑΤΖΗΛΙΑΔΟΥ:
«Οι γυναίκες γιορτάζουν κάθε ημέρα! Εντάξει, σοβαρά τώρα πρόκειται για μία ημέρα αφιερωμένη στη γυναίκα, που είναι από τη φύση της ξεχωριστό πλάσμα. Μπορεί να καταφέρει τα πάντα. Ίσως φαίνεται ανασφαλής και αδύναμη, αλλά αν πιστέψει στον εαυτό της και σταθεί στα πόδια της, δεν υπάρχει στόχος που να μην μπορεί να εκπληρώσει. Θα αναφερθώ στο προσωπικό μου παράδειγμα. Όλα αυτά τα χρόνια συνάντησα πολλές δυσκολίες, αλλά δεν άφησα τίποτα να μπει στο δρόμο μου. Αμφισβητήθηκα πάρα πολύ και από πάρα πολλούς. Έφυγα στο εξωτερικό μόνη μου, αγωνίστηκα και έφτασα στην κορυφή του κόσμου. Άρα το μήνυμα που θέλω να στείλω σε όλες τις γυναίκες με ευκαιρία τη σημερινή ημέρα, είναι να μην το βάζουν κάτω η καθεμία στο δικό της τομέα. Ανισότητες και διακρίσεις υπάρχουν και στον αθλητισμό. Όμως, μου είναι αδιάφορο και νομίζω ότι όλα φαίνονται από τις πράξεις μας. Όσοι υποβάθμιζαν τις διακρίσεις και τις επιτυχίες των γυναικών, λέγοντας ότι είναι πολύ πιο εύκολα τα πράγματα συγκριτικά με τους άνδρες, τώρα δεν μιλάνε. Άλλωστε δεν χρειάζεται να πουν κάτι. Γενικά δεν χρειάζονται πολλά λόγια και το καλύτερο είναι να αφήνουμε τις πράξεις να μιλάνε.
ΑΣΠΑΣΙΑ ΒΕΛΟΝΑΚΗ/ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΓΛΟΥ/ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΑΙΟΣ
