άνδρας σε λάπτοπ με το σήμα του NVDA

Με την ομάδα του meallamatia.gr θα σας δείξουμε πώς θα κάνετε τον υπολογιστή σας να μιλάει.

Προδιαγραφές που χρειαζόμαστε: Έναν υπολογιστή με λειτουργικό Windows και να έχει γίνει ένα download στο δωρεάν αναγνώστη οθόνης NVDA.

Πάμε να δούμε πώς γίνεται αυτό στην πράξη;

Θα σας βοηθήσει και το συνοδευτικό video μας που το παραθέτουμε στο τέλος του άρθρου.

Έχουμε μπροστά μας έναν υπολογιστή, με Windows 10, 64 pro. Ας υποθέσουμε ότι σε αυτόν τον υπολογιστή, θέλουμε να εγκαταστήσουμε το NVDA. Θα χρειαστούμε κάποιον που δεν έχει πρόβλημα όρασης και που μπορεί να χειριστεί τον υπολογιστή χωρίς screen reader. Θα πρέπει να μας βάλει μέσα στον φάκελο που έχουμε είτε σε στικάκι, είτε στο σκληρό μας δίσκο, είτε σε κάποιο οπτικό μέσο, το NVDA. Πρέπει να μας βρει το αρχείο που λέει NVDA και να το τρέξει.

Θα ακούσετε ότι έτρεξε το NVDA με τον δικό του συνθέτη φωνής, το e-speak. Θα δούμε πώς αλλάζει αυτό μετά.

Αν θέλαμε να δουλέψουμε απλά πάνω σε αυτόν τον υπολογιστή, και να μην τον ξαναχρησιμοποιήσουμε μετά, θα μπορούσαμε να κάνουμε όλες τις εργασίες που θέλουμε π.χ. Πάω στην επιφάνεια εργασίας, μπαίνω μέσα στα έγγραφα, ξαναβγαίνω έξω και ανοίγω το Start Menu. Ξαναβγαίνω έξω, το screen reader, κοινώς, δουλεύει. Όμως, δεν είναι εγκατεστημένο στον υπολογιστή. Την επόμενη φορά που θα ανοίξει ο υπολογιστής, δεν θα υπάρχει NVDA.

Πάμε να δούμε πώς θα το εγκαταστήσουμε;

Το NVDA έχει ένα δικό του πλήκτρο, που το χρησιμοποιεί για να κάνει συνδυασμούς, ώστε να κάνει συντομεύσεις. Στην προκειμένη το πλήκτρο που χρησιμοποιείται, και συνήθως είναι εγκατεστημένο, είναι το 0 στο αριθμητικό πληκτρολόγιο. Πατάμε, λοιπόν, το πλήκτρο του NVDA, το 0 στο αριθμητικό πληκτρολόγιο και το N. Μας ανοίγει το μενού του NVDA, πατάμε κάτω βελάκι ξανά μέχρι να βρούμε τα εργαλεία. Δεξί βελάκι να μπούμε στο υπομενού. Και κάτω μέχρι να βρούμε την «Εγκατάσταση». Αυτή τη στιγμή το φορητό αντίγραφο που έχουμε στο οπτικό μέσο, τον σκληρό ή το στικάκι μας θα εγκατασταθεί στον υπολογιστή μας. Πατάμε Enter. Εδώ μας λέει τι πρέπει να κάνουμε, να πατήσουμε το κουμπί “Συνέχεια” και μας λέει ότι βρέθηκε ένα αντίγραφο, σε αυτόν τον υπολογιστή, γιατί το NVDA είναι ήδη εγκατεστημένο εδώ.

Πάμε να δούμε τι επιλογές έχουμε.

«Διατήρηση της υπάρχουσας συντόμευσης στην επιφάνεια εργασίας». Εδώ είναι επιλεγμένη η διατήρηση της υπάρχουσας συντόμευσης, θα μας έλεγε “δημιουργία συντόμευσης στην επιφάνεια εργασίας”, αν δεν ήταν εγκατεστημένο ήδη το NVDA. Αν πατήσουμε άλλο ένα Tab λέει «Αντιγραφή της φορητής διαμόρφωσης στο λογαριασμό του τρέχοντος χρήστη, Πλαίσιο επιλεγμένο». Αυτό σημαίνει ότι, αν το επιλέξουμε, το NVDA που θα εγκατασταθεί στον υπολογιστή μας θα έχει ακριβώς τις ίδιες ρυθμίσεις με το φορητό αντίγραφο που έχουμε, αυτή τη στιγμή, στα χέρια μας. Πατάμε επιλογή, προχωράμε και μας βγάζει το κουμπί “Συνέχεια”. Η εγκατάσταση ξεκίνησε και εμείς περιμένουμε να ενημερωθεί ο υπολογιστής.

Μας λέει τώρα, αφού τελείωσε την εγκατάσταση, ότι αυτή ολοκληρώθηκε επιτυχώς. Θέλει ένα ΟΚ για να ξεκινήσει πλέον η εγκατεστημένη έκδοση του NVDA. Κάθε φορά που θα ανοίγει ο υπολογιστής, το NVDA θα φορτώνει από μόνο του.

Πάμε να δούμε, αρχικά, πώς μπορούμε να αλλάξουμε την φωνή.

Εφ’ όσον έχουμε άλλη φωνή εγκατεστημένη στον υπολογιστή μας. Κρατάμε πατημένο το κουμπί του NVDA, το Ctrl (Control) και το πλήκτρο S. Μας λέει ότι είναι επιλεγμένο το e-speak, πάντα προεγκατεστημένο στο NVDA είναι αυτό και πατάμε κάτω βελάκι. Αν έχουμε εγκατεστημένη κάποια μορφή φωνής, Sapi 5, πατάμε εδώ, πατάμε κάτω βελάκι. Εδώ είναι η φωνή που έχουμε εμείς εγκατεστημένη, της Nuance, πάμε άλλο ένα κάτω βελάκι, και πιο κάτω είναι οι φωνές των Windows. Στα ελληνικά, αν επιλέξουμε εδώ, θα ενεργοποιηθεί ο “Στέφανος”. Ας πάμε στη φωνή της Nuance. Πατάμε Enter και ενεργοποιήσαμε τη Μελίνα.

Πάμε να δούμε πώς θα μπορούσαμε να της αλλάξουμε ένταση ή ταχύτητα.

Κρατάμε πατημένο το κουμπί του NVDA,  0 στο αριθμητικό πληκτρολόγιο, πατημένο το αριστερό Ctrl και ξεκινάμε με δεξί βελάκι. Εδώ αλλάζει ο τόνος. Εδώ αλλάζει η ένταση, μας λέει ένταση 80. Αν θέλουμε να δυναμώσουμε πατάμε πάνω βελάκι, χωρίς να αφήσουμε τα πατημένα πλήκτρα που έχουμε από πριν, δηλαδή το 0 στο αριθμητικό πληκτρολόγιο και το Ctrl.

Αν πάμε μία ακόμα δεξί βελάκι, συνεχίζοντας να πατάμε τα πλήκτρα, εδώ θα αλλάζαμε τις άλλες φωνές της Nuance που ίσως έχουμε.

Εδώ μας λέει ταχύτητα εκφώνησης 14. Πατώντας πάνω βελάκι, συνεχίζουμε να πατάμε τα πλήκτρα, ανεβάζουμε την ταχύτητα και με το κάτω βελάκι την κατεβάζουμε. Την αφήνουμε όπου μας είναι κατανοητή. Όταν αφήνουμε τα υπόλοιπα πλήκτρα η ταχύτητά μας μένει, εκεί που σταματήσαμε.

Να δούμε μερικές ρυθμίσεις εκκίνησης και αποθήκευσης.

Πλήκτρο NVDA, 0 στο αριθμητικό πληκτρολόγιο και N, ανοίγει το μενού του NVDA. Μία κάτω και μία δεξί βελάκι, βρίσκουμε το «Ρυθμίσεις», πατάμε Enter για να μπούμε μέσα, πάμε στην καρτέλα «Γενικά». Πατάμε Tab και μας λέει «Γλώσσα NVDA, απαιτείται επανεκκίνηση». Εδώ μας αλλάζει τη γλώσσα του NVDA.

Πατώντας το αριστερό Ctrl σταματάμε την εκφώνηση.

Πατάμε άλλο ένα Tab και ακούμε «Αποθήκευση διαμόρφωσης κατά την έξοδο από το NVDA». Αν επιλέξουμε πάνω σε αυτή την επιλογή, κάθε φορά που εμείς θα βγαίνουμε από το NVDA, αυτό θα μας αποθηκεύει όλες τις ρυθμίσεις που είχαμε εκείνη τη στιγμή.

Άλλο ένα Tab και ακούμε «Εμφάνιση επιλογών εξόδου κατά την έξοδο από το NVDA». Κάθε φορά που θα πατάμε το πλήκτρο του NVDA και το Q για να βγούμε, θα μας ρωτάει αν θέλουμε να κλείσει το NVDA ή να κάνουμε επανεκκίνηση.

Άλλο ένα Tab «Αναπαραγωγή ήχων κατά την εκκίνηση ή την έξοδο από τον NVDA, πλαίσιο επιλογής επιλεγμένο». Για να ακούτε άναν ήχο προς επιβεβαίωση αν θέλετε, κάθε φορά που θα ενεργοποιείτε ή θα απενεργοποιείτε το πρόγραμμα.

Πάμε λίγο, με το Ctrl+Tab να αλλάξουμε ταμπέλες. Να δούμε τι άλλο έχει. «Εκφώνηση ή σελίδα ιδιοτήτων», έχει εκφώνηση. «Συνθέτης φωνής ομαδοποίηση», μπορούμε να αλλάξουμε μερικά πράγματα εδώ μέσα, αν θέλουμε. «Πληκτρολόγιο, σελίδα ιδιοτήτων» και εδώ φτάσαμε στο πληκτρολόγιο. Αν αφήσουμε το Ctrl+Tab και πατήσουμε ένα Tab, εδώ μπορούμε να αλλάξουμε τη διάταξη του πληκτρολογίου μας, ανάλογα αν έχουμε φορητό υπολογιστή ή επιτραπέζιο.

Ας δούμε κάποιες από τις ρυθμίσεις που έχει εδώ μέσα με Tab. «Επιλέξτε πλήκτρα τροποποίησης NVDA, λίστα. Κλείδωμα κεφαλαίων, πλαίσιο επιλογής μη επιλεγμένο». Αν επιλέξουμε αυτή την επιλογή θα γίνει και το Caps Lock (CapsLk), πλήκτρο του NVDA.

Ας πάμε λίγο και στην καρτέλα “Εκφώνηση” κι ας δούμε μερικές ρυθμίσεις εδώ μέσα με το Tab.

«Αλλαγή, Φωνή, Αναδυόμενο κουτί Μελίνα – ελληνικά, Παραλλαγή, Αναδυόμενο κουτί Premium High, Ταχύτητα Εκφώνησης». Ουσιαστικά εδώ βρίσκουμε τις επιλογές που κάναμε με τη συντόμευση πλήκτρου NVDA, αριστερό Ctrl και δεξί βελάκι. Για να επιλέξουμε μετά, πάνω-κάτω βελάκι.

«Τόνος φωνής, Ένταση, Ρυθμίσεις, Αυτόματη εναλλαγή γλώσσας, Επίπεδο στίξης συμβόλων». Εδώ μας βγάζει “Επίπεδο Στίξης Συμβόλων” εμείς έχουμε επιλεγμένο το “κανένα”. Αν πάμε κάτω βελάκι ακούμε «Κάποια, Αρκετή, Όλη». Εννοεί: Κάποια, αρκετά και όλα -αντί αρκετή και όλη. Εκεί! Ας βγούμε από αυτά τα μενού εντελώς με το Esc (Escape). Δεν κράτησε τίποτα, γιατί πατήσαμε Esc.

Και πάμε να δούμε τι θα γίνει αν πατήσουμε Ctrl + Alt +N ενώ το NVDA είναι σε λειτουργία.

Θα ακούσουμε ότι το NVDA κάνει επανεκκίνηση. Ακούσαμε και τον ήχο που κλείνει και τον ήχο που ανοίγει.

Αν θέλουμε να κλείσουμε το NVDA, πλήκτρο NVDA + Q όπου θα μας ρωτήσει αν θέλουμε Έξοδο, Επανεκκίνηση, Επανεκκίνηση με τα πλήκτρα απενεργοποιημένα.

Για να εκκινήσουμε πάλι τον NVDA, αρκεί να πατήσουμε Ctrl+Alt+N

Ας πατήσετε το πλήκτρο του NVDA και το 1, όχι στο αριθμητικό πληκτρολόγιο θα ενεργοποιήσετε την βοήθεια εισόδου. Πλέον, κάθε φορά που θα πατάμε ένα πλήκτρο, θα μας αναγγέλλει τι πλήκτρο είναι και τι κάνει.

Παραδείγματα:

  • NVDA + S: Πραγματοποιεί εναλλαγή μεταξύ των λειτουργιών εκφώνησης, απενεργοποίηση ή ενεργοποίηση
  • NVDA + B: Διαβάζει όλα τα κουμπιά ελέγχου στο ενεργό παράθυρο.
  • NVDA + κάτω βελάκι: Διαβάζει από τον κέρσορα του συστήματος έως το τέλος του κειμένου, μετακινώντας ταυτόχρονα τον κέρσορα. Δηλαδή όπου είμαστε μας διαβάζει όλο το κείμενο από εκεί και κάτω.
  • NVDA + πάνω βελάκι: Αναφέρει την τρέχουσα γραμμή κάτω από το δρομέα της εφαρμογής. Πατώντας 2 φορές το πλήκτρο αυτό θα πραγματοποιηθεί εκφώνηση της τρέχουσας γραμμής ανά χαρακτήρα. Πατώντας 3 φορές το πλήκτρο αυτό θα πραγματοποιηθεί εκφώνηση της τρέχουσας γραμμής με τη χρήση περιγραφών χαρακτήρων.

Ουσιαστικά, με την επιλογή NVDA+1, μπορούμε να δούμε τι κάνουν όλοι οι συνδυασμοί των πλήκτρων με το NVDA.

Για να βγούμε από αυτή τη λειτουργία και να κάνουμε «Απενεργοποίηση βοήθειας εισόδου» αρκεί απλά να ξαναπατήσουμε NVDA και 1.

Αν έχετε απορίες μην ξεχνάτε να στείλετε μήνυμα σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του meallamatia.gr ή στο email μας support@meallamatia.gr

*Η Δράση υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος “Σημεία Στήριξης”, που συγχρηματοδοτείται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα, τη Φιλανθρωπική Οργάνωση Hellenic Hope, το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη, το Costas M. Lemos Foundation και το Ίδρυμα Μποδοσάκη.

Δείτε το σχετικό video και με Ελληνικούς Υπότιτλους πατώντας εδώ ⇓

Επιμέλεια Κειμένων και Video: Δημήτρης Αμπατζής

Παραγωγή – Πνευματική Ιδιοκτησία: Α.Μ.Κ.Ε. «Με Άλλα Μάτια»

Διαβάστε Επίσης:

Ρυθμίσεις TalkBack & Επεξεργασία Κειμένου

Σχετικά με τον συντάκτη

Η μοναδική, πλήρως προσβάσιμη για κάθε χρήστη, διαδραστική, κοινωνική πύλη ενημέρωσης στην Ελλάδα!

4 comments on “NVDA- Κάνε τον υπολογιστή σου να μιλάει

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή