Bus Stop Films
Τον δρόμο για μια συμπεριληπτική κινηματογραφική βιομηχανία στην Αυστραλία ανοίγει η εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Bus Stop Films. Πρόκειται για μια ομάδα επαγγελματιών στην παραγωγή ταινιών που δραστηριοποιείται στον τομέα τα τελευταία σχεδόν 15 χρόνια και μετράει σημαντικές συνεργασίες αλλά και βραβεύσεις στη μακρά αυτή πορεία, υπό τον συντονισμό της συγγραφέα και σκηνοθέτιδας Genevieve Clay–Smith.
Με σύνθημά τους «Αλλάζουμε ζωές και μυαλά», η εταιρεία δημιουργεί ταινίες μικρού μήκους εμπλέκοντας άτομα με αναπηρία —με εστίαση κυρίως στα άτομα με νοητική βλάβη— σε κάθε πόστο πίσω από τις κάμερες. Βασικός πυλώνας της δράσης τους είναι ένα νεοσύστατο πρόγραμμα σπουδών στη συμπεριληπτική παραγωγή ταινιών διάρκειας ενός έτους, που απευθύνεται σε άτομα 17 ετών με αναπηρία συμπεριλαμβανομένου και του αυτισμού. Τα εκπαιδευόμενα άτομα συμμετέχουν στην παραγωγή μίας ταινίας μικρού μήκους η οποία αποτελεί το τελικό Project του προγράμματος, ενώ προωθούνται στην αγορά εργασίας με τη βοήθεια και συνεργαζόμενων φορέων.
Αν και, όπως δηλώνει στην ιστοσελίδα της, είναι σχολή κινηματογράφου κι όχι υποκριτικής, η εταιρεία φροντίζει, παράλληλα, και για τη βελτίωση των δυνατοτήτων συμμετοχής των εκπαιδευόμενών της στο υποκριτικό κομμάτι. Με το εξειδικευμένο σεμινάριο «Inclusion In Action», η Bus Stop Films εκπαιδεύει εταιρείες παραγωγής, επαγγελματίες στη χάραξη πολιτικών και υπηρεσίες της συγκεκριμένης βιομηχανίας στη συμπερίληψη ατόμων με αναπηρία μπροστά ή πίσω από την κάμερα. Επειδή όμως αυτή η γνώση είναι καλό να υπάρχει και ελεύθερη, έχουν επίσης δημιουργήσει ένα δωρεάν οδηγό με καλές πρακτικές για συμπεριληπτική παραγωγή ταινιών, ελεύθερο προς χρήση από κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
Την ίδια ώρα, στην Bus Stop Films δουλεύουν με ανάπηρα άτομα που ψάχνουν εργασία, προετοιμάζοντάς τα για τις επαφές τους με τη βιομηχανία. Οι ενδιαφερόμενοι/ες αξιολογούνται για τα επίπεδα των σχετικών γνώσεών τους, εξασκούνται σε συνεντεύξεις και μαθαίνουν όλες τις βασικές πληροφορίες για τη σύναψη συμβολαίων στον τομέα αυτό. Με λίγα λόγια πλαισιώνονται για τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα. Και φαίνεται πως αυτή η πλαισίωση έχει αποτέλεσμα: απόφοιτοι της σχολής της Bus Stop Films έχουν εργαστεί στην παραγωγή μεγάλων ταινιών, με κορυφαία το «Thor: Love and Thunder» της Marvel Disney.
Ταινίες της συμπεριληπτικής αυτής εταιρείας έχουν ταξιδέψει σε πολλά φεστιβάλ ανά τον κόσμο, με καλύτερο παράδειγμα τον «Συνεντευξιαστή» («The Interviewer») του 2012. Πάνω από 30 βραβεύσεις και 40 συμμετοχές σε φεστιβάλ έχει πετύχει η συγκεκριμένη παραγωγή, με τον Gerard O’Dwyer στον ομώνυμο ρόλο να εντυπωσιάζει με τις υποκριτικές του ικανότητες.
Δυστυχώς, παρά την επικέντρωση του φορέα στη συμπερίληψη, η ταινία δεν πληροί προδιαγραφές προσβασιμότητας για παρακολούθηση από άτομα κωφά ή με πρόβλημα όρασης.
Ακολουθεί αναλυτική περιγραφή της πλοκής του «The Interviewer» (με τα αναπόφευκτα spoilers):
Ένας προσεγμένα ντυμένος άντρας βρίσκεται στον δρόμο για να δώσει συνέντευξη σε μεγάλη δικηγορική εταιρεία. Φτάνει στον όροφο με το ασανσέρ και πλησιάζει την υποδοχή, ενημερώνοντας την υπάλληλο ότι ήρθε για τη συνέντευξη με τον κύριο Ντέξτερ. Η υπάλληλος του λέει να καθίσει και να περιμένει. Στην αναμονή υπάρχει άλλος ένας άντρας, που δείχνει αγχωμένος κι ακούει στα ακουστικά του καθοδηγούμενες ασκήσεις χαλάρωσης. Ο πρώτος άντρας τον κοιτά απορημένος. Λίγες στιγμές μετά, ένας άντρας με σύνδρομο Down, ντυμένος με κουστούμι, βγαίνει προς την αίθουσα αναμονής. Πλησιάζει τον πρώτο άντρα και τον χαιρετά εύθυμα:
- Τζέιμς Ντέξτερ! (του προτείνει το χέρι για χειραψία).
Εκείνος του δίνει το χέρι εμφανώς αμήχανος. Ο Τζέιμς του ζητά να τον ακολουθήσει για τη συνέντευξή του προτάσσοντας ξανά το χέρι προς την κατεύθυνση του γραφείου. Ο υποψήφιος απορημένος κοιτάει γύρω του, σαν να προσπαθεί να καταλάβει αν του γίνεται κάποια φάρσα. Τελικά ακολουθεί τον συνεντευξιαστή με δυσπιστία. Φτάνοντας στην αίθουσα, παρατηρεί πολλές μινιατούρες χαρακτήρων από κινούμενα σχέδια ακουμπισμένες πάνω στο γραφείο. Ο Τζέιμς του δείχνει πού θα κάτσουν, και τον ρωτά αν έχει άγχος. Στη διστακτικότητα του άλλου συνεχίζει ότι μπορεί να είναι τρομακτική συνθήκη να δίνεις συνέντευξη για νέα δουλειά. Πίσω από τον συνεντευξιαστή, σε έναν λευκό πίνακα, διακρίνονται κάποια σχέδια που μοιάζουν παιδικά. Ακολουθεί διάλογος:
(ο Τζέιμς πλησιάζει ένα τρόλει με διάφορα αφεψήματα και ρωτά)
- Νερό ή κόλα;
- (…) Νερό.
- Είστε σίγουρος;
- Είναι μια χαρά το νερό.
- Η κόλα καλύτερη (παίρνει μια κόλα για τον εαυτό του). Στην υγειά μας (του την προτείνει για τσούγκρισμα, και μετά πίνουν μια γουλιά κι οι δυο).
Ακολουθεί λίγη σιωπή.
- Λοιπόν, σας αρέσουν οι ταινίες;
- …Ναι.
- Το Star Wars. Σας αρέσει;
- (γνέφει μάλλον αρνητικά)
- Harry Potter;
- Μμμ… όχι τόσο.
- Ο Βόλντεμορτ;; Τον λατρεύω τον Βόλντεμορτ! (ενθουσιασμένος)
- (απορημένος με την αντίδραση)
- (μιμείται τον Βόλντεμορτ) Ο Χάρι Πότερ είναι νεκρός! (συνεχίζει τη μίμηση κάνοντας κι άλλον χαρακτήρα)
- Απλώς δεν είναι του γούστου μου… (συνεχίζει να κοιτά απορημένα).
- Δεν τελείωσα ακόμα! Ο Χάρι Πότερ είναι νεκρός…
- (κοιτά γύρω προβληματισμένος) Η συνέντευξη άρα δεν είναι εδώ;
- Ναι, εδώ είναι.
- Απλώς έχει περάσει η ώρα.
- Τότε να αρχίσουμε αμέσως.
- (απορημένος ξανά) Δεν θα έρθει κάποιος άλλος; Κάποιος ακόμα να μου κάνει τη συνέντευξη;
- Μόνο εγώ! Παρατηρώ ότι είστε ντυμένος… (του ρίχνει ένα διερευνητικό, κάπως επικριτικό βλέμμα δείχνοντάς τον) πολύ συντηρητικά!
- Είναι συνέντευξη!
- Λίγο χρώμα… (πιάνει τη γραβάτα του που είναι μπορντώ, υπονοώντας ότι δεν του αρέσει η δική του που είναι μαύρη).
- (άφωνος, σηκώνεται να φύγει) Οκ, σας ευχαριστώ…
Ο συνεντευξιαστής ξαφνικά μπαίνει στο ψητό και αρχίζει να του κάνει ερωτήσεις αναφορικά με το βιογραφικό του. Τον ρωτάει γιατί έκανε αίτηση για τη συγκεκριμένη θέση κι όχι για μια ανώτερη. Εκείνος δεν καταλαβαίνει και ο Τζέιμς αλλάζει θέμα. Τον ρωτά αν του αρέσουν δυο πίνακες πίσω του, αναφέροντάς του ότι τους έφτιαξε ο ίδιος. Έπειτα τον ρωτάει γιατί έφυγε από την τελευταία του εταιρεία, και ο υποψήφιος απαντά:
- Δεν πίστευα ότι η κατεύθυνση της εταιρείας ήταν κάτι στο οποίο θα ήθελα να παραμείνω μακροπρόθεσμα.
- Περισσότερες λεπτομέρειες;
- Δεν νομίζω ότι έκαναν πολλά για την τοπική κοινωνία. Είναι απλώς μια μηχανή παραγωγής χρήματος.
- Κι εμείς βγάζουμε πολλά χρήματα.
- Ναι, αλλά το Τμήμα Δωρεάν Νομικής Βοήθειας της εταιρείας σας έχει εξαιρετική φήμη, ειδικά όσον αφορά τις start-ups. Στη LeMonde απέρριπταν πολλές αξιόλογες μικρές εταιρείες γιατί ήθελαν να δουλεύουν μόνο με πιο… καταξιωμένους οργανισμούς.
- Μου αρέσει αυτή η απάντηση! Είστε το πρώτο άτομο του οποίου η απάντηση μου αρέσει. Ξέρετε ότι υπάρχει μια θέση για μέτοχο εδώ;
- Όχι, δεν το ήξερα.
- Είστε ο τύπος που θα μπορούσε να φτάσει εκεί, το βλέπω. Έχω δει τόσους μέσα στα χρόνια. Ξέρετε πώς να το τρέξετε.
- Πόσα χρόνια είστε εδώ;
- Σχεδόν 11 χρόνια. Ξεκίνησα απ’ όταν ήμουν 16.
- (χαμογελώντας) Έχω να μάθω πολλά από σας.
- Συμπεριλαμβανομένου του γούστου σας στις ταινίες!
Την ώρα που χαμογελάνε και οι δύο με αυτή την ευχάριστη συνδιαλλαγή, ανοίγει η πόρτα και μπαίνει μέσα ένας άνδρας μεγαλύτερης ηλικίας, ο οποίος απευθύνεται αυστηρά στον συνεντευξιαστή.
- Τζέιμς, πάλι τα ίδια; (κοιτάει τον φάκελο του υποψηφίου που ο Τζέιμς πήρε βιαστικά και έβαλε δίπλα του όταν άνοιξε η πόρτα) Ο φάκελός του είναι αυτός; Τον χρειάζομαι! (απευθύνεται στον υποψήφιο και του συστήνεται ως Πωλ Ντέξτερ, ζητώντας συγνώμη για την αναστάτωση)
- Όχι, όχι, είναι εντάξει…
- (ο άντρας συνεχίζει απευθυνόμενος στον γιο του) Τζέιμς, δεν μπορείς να παίρνεις φακέλους απ΄ το γραφείο μου, τον έψαχνα παντού. Δεν είναι παιχνίδι!
- Θα χαρείς που τον πήρα! (τσαντισμένος)
- Βλέπεις το τρόλει εκεί; Το βλέπεις;
- Ναι…
- Αυτό είναι η δουλειά σου. Να πηγαίνεις πέρα δώθε με τον καφέ και το τσάι και να βγάζεις φωτοτυπίες, όχι να παίζεις παιχνίδια ρόλων με τους υποψηφίους μου!
Απευθυνόμενος μετά την επίπληξη στον υποψήφιο, του λέει να συνεχίσουν στο γραφείο του. Εκείνος δείχνει σαστισμένος και ελαφρώς στεναχωρημένος για τη διάδραση. Κοιτάει τον Τζέιμς που έχει πάρει θέση στο τρόλει, γυρνώντας του την πλάτη. Εκείνος ξεφυσάει απογοητευμένος. Ο υποψήφιος σηκώνεται αργά και την ώρα που πάει να φύγει, γυρνάει και απευθύνεται στον Τζέιμς.
- Τζέιμς, με ρώτησες πριν γιατί έφυγα από τη LeMonde.
- Ναι…
- Γιατί με ρώτησες;
- (αναστενάζει) Γιατί το βιογραφικό σας λέει ότι είστε associate. Κι εσείς πάτε για χαμηλότερη θέση. Δεν μου έβγαζε νόημα. Σκέφτηκα ότι μπορεί να σας απέλυσαν.
Στο μεταξύ, ο πατέρας παρατηρεί προσεκτικά.
- Και τι σκέφτηκες για την απάντηση που έδωσα;
- Μου άρεσε! Θα πληρώνεστε λιγότερα εδώ ώστε να έχετε ανθρώπους. Δεν έρχεστε για τα λεφτά. Νοιάζεστε για κάτι παραπάνω από τα λεφτά.
Ο πατέρας πλησιάζει και βλέπει το σημειωματάριο του Τζέιμς, στο οποίο έχει σημειώσει ερωτήσεις για τη συνέντευξη. Ο Τζέιμς συνεχίζει:
- …είναι αυθεντικό. Ξέρεις. Τον κατάλαβα, δεν προσπαθεί να γίνει «κάποιος»!
- Τζέιμς, σταμάτα.
- Γιατί;! Αυτό είναι το μόνο στο οποίο είμαι καλός, ε; (δείχνει το τρόλεϊ)
- Έλα κάτσε εδώ, κάθισε. Θέλω να κάνεις τις υπόλοιπες από τις ερωτήσεις σου. Είμαι πολύ εντυπωσιασμένος από όσα έχεις γράψει εδώ. Θέλω να… να με διδάξεις πώς γίνεται.
- Το εννοείς αυτό;
Ο πατέρας γνέφει καταφατικά. Ο Τζέιμς κάθεται δίπλα του και κάθεται ξανά και ο υποψήφιος.
- Η επόμενη ερώτηση που είχα να κάνω ήταν: πού βλέπετε τον εαυτό σας σε 10 χρόνια;
- Λοιπόν… πιστεύω στη δέσμευση. Θα ήθελα να φανταστώ τον εαυτό μου ακόμα εδώ, να διαχειρίζομαι υποθέσεις στο Τμήμα Δωρεάν Νομικής Βοήθειας της εταιρείας σας. Αυτός είναι ο στόχος μου. (χαμογελάει)
Η σκηνή σβήνει και το επόμενο πλάνο μάς δείχνει έναν υποψήφιο στην ίδια αίθουσα αναμονής με πριν. Ο Τζέιμς τον πλησιάζει λέγοντας το όνομά του και του συστήνεται, προσκαλώντας τον να τον ακολουθήσει για τη συνέντευξή του. Εκείνος κοιτά με περιέργεια τον συνεντευξιαστή και τον ακολουθεί τελικά. Στην αίθουσα που φτάνουν, ο Τζέιμς συστήνει στο νέο υποψήφιο τον συνέταιρό του, ο οποίος του κάνει χειραψία. Είναι ο υποψήφιος που γνωρίσαμε προηγουμένως! Ο Τζέιμς ρωτά τον τωρινό υποψήφιο αν γνωρίζει πόσα χρόνια βρίσκεται ο ίδιος στην εταιρεία, όσο ο συνέταιρός του του φέρνει νερό. Απαντάει «15 χρόνια». Η ταινία κλείνει με τον Τζέιμς να προσθέτει, κλείνοντας την πόρτα της αίθουσας:
- Περιττό να πω ότι ξέρω ένα-δυο πράγματα…
