Συνέντευξη στον Βαγγέλη Αυγουλά
«Θεωρώ φυσιολογικό το να έχει διατηρηθεί η παράδοση στη μουσική. Η παράδοση μεταφέρει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα. Είναι σαν τις χάντρες του κομπολογιού δηλαδή, που για να “παίξεις” την επόμενη πρέπει να έχεις “παίξει” την προηγούμενη. Σαν τους κρίκους της αλυσίδας δηλαδή , που ο ένας δένει με τον άλλο κρίκο και περνάει από γενιά σε γενιά.»
Ο Μάνος Πυροβολάκης, ένας από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς Κρητικούς μουσικούς αλλά και δασκάλους, έχει γεννηθεί στην …. Αθήνα. Από κρητικούς γονείς βέβαια. Και σε μικρή ηλικία – μόλις 13 χρόνων – απέκτησε την πρώτη του επαφή με την κρητική λύρα με δάσκαλο τον Γεώργιο Βυζιριανάκη. Σε ηλικία 18 ετών παράλληλα με την ενασχόλησή του με τη λύρα, άρχισε και τις σπουδές του στο Ε.Μ.Π. (Τμήμα Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών) αλλά και έκανε τις πρώτες του εμφανίσεις συμμετέχοντας στα παραδοσιακά μουσικά προγράμματα της ΕΡΤ.
Το Νοέμβριο του 1994 εκπροσώπησε την Κρητική παράδοση στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Φολκλορικής Μουσικής στην Ιαπωνία και το 1995 και 1996 προσκαλείται από την Ένωση Κρητών «Κνωσός» του Τορόντο για μια σειρά συναυλιών με αντικείμενο τη «Μάχη της Κρήτης». Το καλοκαίρι του 1997 συνεργάστηκε με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου στο Κρητικό μέρος της τελετής έναρξης του 6ου Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου.
Στη συνέντευξη που έδωσε στο meallamatia.gr και τον Βαγγέλη Αυγουλά, τον ρωτήσαμε:
Β.Α.: Η βιολόλυρα ήταν ένα όργανο που υπήρχε, παιζόταν στην Κρήτη;
Μ.Π.: «Ξεκίνησα παίζοντας την τρίχορδη κλασσική Κρητική λύρα. Τη βιολόλυρα τη χρησιμοποίησα όμως αρκετά στην καλλιτεχνική μου πορεία κυρίως, γιατί με βοηθούσε η έκτασή της, έχει μια χορδή παραπάνω από την κανονική λύρα. Έτσι,ενώ η λύρα είναι τρίχορδη, η τετράχορδη βιολόλυρα μου έδινε κάποιες δυνατότητες να παίξω και άλλες μουσικές, πέρα από τη μουσική με την οποία μεγάλωσα και ανδρώθηκα, την κρητική μουσική. Η βιολόλυρα τώρα ιστορικά είναι ένα όργανο που υπήρχε στην παραδοσιακή μουσική της Κρήτης. Ουσιαστικά παιζόταν στις παρυφές των δύο περιοχών. Η μία περιοχή έπαιζε βιολί και η άλλη λύρα. Τα δύο άκρα της Κρήτης ως γνωστόν παίζουν βιολί, το κέντρο έπαιζε λύρα, οπότε κάπου εκεί που ενώνονται οι δύο περιοχές του βιολιού με της λύρας, μοιραία προέκυψε και η βιολόλυρα. Μιλάμε για παράδειγμα για τη Μεσαρά, που έπαιζαν από τις αρχές του 20ου αιώνα. Γνωρίζοντας την ύπαρξη του οργάνου αυτού, με τη βοήθεια ενός σπουδαίου κατασκευαστή του Δημήτρη Μαρακάκη, την έφτιαξα και ξεκίνησα να πειραματίζομαι .
Ο Μάνος Πυροβολάκης έχει παρακολουθήσει μαθήματα σύγχρονης αρμονίας με τον Μιχάλη Ροζάκη, ενώ έχει πτυχίο σύγχρονου τραγουδιού με την Τούλα Κατσαφάνα στο Εθνικό Ωδείο, Ειδικού αρμονίας και Αντίστιξης με τον Σπύρο Κλάψη και Φούγκας με τον Μιχάλη Τραυλό. Επίσης έχει παρακολουθήσει μαθήματα jazz αρμονίας στο Ωδείο Φίλιππου Νάκα και σεμινάρια τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό ( Βοστώνη , Λος Άντζελες , Δουβλίνο ).Το Σεπτέμβριο του 1998 κυκλοφορεί μαζί με τα «Κινούμενα Σχέδια» το πρώτο τους ομότιτλο album από την ΛΥΡΑ, με το οποίο αμέσως έδωσαν το ιδιαίτερο στίγμα τους, αφού χρησιμοποιούσαν πολλά είδη μουσικής ακροβατώντας μεταξύ της pop, rock αλλά και του παραδοσιακού ήχου. Από το πρώτο τους album ταίριαξαν την ηλεκτρική κιθάρα με την κρητική λύρα ή τα πλήκτρα με τη βιολόλυρα ένα σπάνιο όργανο που έχει το σκάφος του βιολιού αλλά παίζεται με το νύχι όπως η Κρητική λύρα.
Τα τραγούδια του album γίνονται αμέσως επιτυχίες («Μίλα μου», «Στης εκκλησιάς την πόρτα», «Παράξενος», «Παλιοχαρακτήρας»). Στο πρώτο τους album συμμετείχε ο Φίλιππος Πλιάτσικας των Πυξ Λαξ . Τον Σεπτέμβριο του 2000 κυκλοφορεί το δεύτερο album του Μάνου Πυροβολάκη & των Κινουμένων Σχεδίων, με τίτλο «Το Χαμόγελό σου» και το ομώνυμο τραγούδι χαρίζει μια διαχρονική επιτυχία στον Μάνο.
Β.Α.: Η πρώτη σου επαφή με τη μουσική που τοποθετείται; Μικρός άκουγες και έλεγες ότι θες να μάθεις και εσύ;
Μ.Π.:«Ξεκίνησα να παίζω σχετικά μεγάλος, 12 χρονών. Λέω μεγάλος, γιατί πολλά παιδιά ξεκινούν πολύ νωρίτερα τη μουσική. Από πιο μικρός όμως τραγουδούσα, γιατί ο πατέρας μου μου μάθαινε τα ριζίτικα τραγούδια αλλά και η μητέρα μου τραγουδούσε επίσης και, σε διάφορες εκδηλώσεις που κάναμε με το σύλλογο Κρητών Αγίων Αναργύρων, όπου ήταν και η περιοχή που γεννήθηκα και μεγάλωσα, με έβαζαν και μένα ως μικρό να τραγουδήσω. Οπότε, η πρώτη μου επαφή είναι με το τραγούδι, με τα ριζίτικα».
Β.Α.: Και βρέθηκες να διδάσκεις τώρα σε παιδιά. Φτάσαμε το 2020 οι γονείς να φέρνουν μικρά παιδιά να μάθουν στους τοπικούς συλλόγους την παράδοση. Είναι όμως σήμερα εύκολα τα πράγματα; Γιατί εμείς ακούμε ραδιόφωνα και δεν ακούμε κανένα παραδοσιακό κρητικό τραγούδι, δημοτικό τραγούδι. Ακούμε τα «πειραγμένα» βέβαια. Διασκευές, ένα δημοτικό να είναι λίγο έτοιμο να χορευτεί σαν τσιφτετέλι και τέτοια.
Μ.Π.: «Υπάρχουν διασκευές οι οποίες είναι ατυχείς και υπάρχουν και διασκευές που είναι αρκετά πετυχημένες. Αυτό νομίζω συνέβαινε πάντα. Ακόμα και η μουσική που άκουγαν οι άνθρωποι το ’20 ή το ’30, μπορεί να μην είχε πολύ σχέση με αυτή που έπαιζαν το 1850 ή νωρίτερα ακόμα. Η παράδοση είναι ένα ζωντανό κύτταρο, ένας ζωντανός οργανισμός, αναπαράγεται και κάθε φορά κάτι προστίθεται ή αφαιρείται .Τώρα τα στοιχεία που είναι ουσιώδη με κάποιο τρόπο μένουν πάνω στην παράδοση και συνεχίζουν να διαμορφώνουν το χαρακτήρα της, τα περιττά στοιχεία απομακρύνονται από μόνα τους ».
Και ένα danceremix
Το καλοκαίρι του 2001 κυκλοφορεί ένα dance remix της επιτυχίας «Το χαμόγελό σου» το οποίο κάνει και πάλι αίσθηση στα ραδιόφωνα. Παράλληλα με τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις βρίσκει χρόνο για συναυλίες αλλά και για συμμετοχές σε albums, όπως αυτό του Νίκου Πορτοκάλογλου για την ταινία «Μπραζιλέρο» στο οποίο παίζει λύρα στο «Τι λείπει» που ερμηνεύει η Ελευθερία Αρβανιτάκη. Μετά την απόλυσή του, το χειμώνα του 2001 ξεκινά εμφανίσεις στο club του Σταυρού του Νότου. Ύστερα συνεργάζεται με την Αναστασία Μουτσάτσου και το Νίκος Ζιώγαλα και το χειμώνα του 2003 – 2004 εμφανίζεται στη Μέδουσα μαζί με τον Νίκο Πορτοκάλογλου και αμέσως μετά μαζί του σε συναυλίες σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Πολύ σημαντική ήταν η συμμετοχή του Μάνου στην τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα 2004, όπου συνόδεψε με την βιολόλυρά του την Ελευθερία Αρβανιτάκη στο πασίγνωστο πλέον «Τι λείπει».
Στο δίσκο που ονομάζεται «Όλα για όλα» συμμετέχουν ο Νίκος Πορτοκάλογλου στο τραγούδι «Στης εκκλησιάς την πόρτα» και ο Κώστας Λειβαδάς στο…κρητικό rap «Κοπελιά». Τα Χριστούγεννα της ίδιας χρονιάς εμφανίζεται στο Αθηνών Αρένα δίπλα στους Γιώργο Νταλάρα και Αντώνη Ρέμο.
Τον Δεκέμβριο του 2005 ο Μάνος Πυροβολάκης, έχοντας πια στις αποσκευές του μία μεγάλη επιτυχία, κυκλοφορεί για τα Χριστούγεννα ένα CD-single με τίτλο «Η Αλλαγή του Χρόνου». Τον ίδιο μήνα, κυκλοφορεί επίσης η repackaged εκδοχή του δίσκου του «Όλα Για Όλα» που περιλαμβάνει τα κομμάτια του άλμπουμ μαζί με τρία νεότερα τραγούδια, καθώς και ένα DVD ενώ παράλληλα εμφανίζεται στην Άνοδο Πειραιώς μαζί με την Ελένη Τσαλιγοπούλου τον Γιάννη Κότσιρα και την Ραλλία Χρηστίδου.
Το καλοκαίρι του 2006 συνεργάζεται και κάνει καλοκαιρινή περιοδεία με την Ελευθερία Αρβανιτάκη. Το τρίτο προσωπικό album του Μάνου Πυροβολάκη και τέταρτο συνολικά, κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2007 με τίτλο «Στον Έρωτα δεν Υπάρχει Νικητής». Δώδεκα ολοκαίνουργα τραγούδια, δύο ντουέτα με τη Μελίνα Ασλανίδου και τη Δήμητρα Ματσούκα. Το τραγούδι «Αν η αγάπη» γίνεται το τραγούδι τίτλων της ταινίας «Γαμήλιο Πάρτυ».
Το καλοκαίρι του 2008 εμφανίζεται δίπλα στην Έλενα Παπαρίζου σε μία πολύ επιτυχημένη καλοκαιρινή περιοδεία σε όλη την Ελλάδα και συνεχίζει μαζί της και τον χειμώνα μαζί με τον Πασχάλη Τερζή στην Ιερά οδό.
Το Μάιο του 2009 κυκλοφορεί από τη Universal Music σε digital single το τραγούδι «Σινιάλο».Το Μάρτιο του 2010 συμμετέχει στον ελληνικό προημιτελικό για την Eurovision με το τραγούδι “Noah’s Ark”. Την ίδια χρονιά συνεργάζεται με τον Βασίλη Σκουλά για ένα μήνα στη μουσική σκηνή «Δίπλα στο ποτάμι» όπου κατάφεραν οι δυο τους να ενώσουν τη σύγχρονη μουσική με την παραδοσιακή.
Τον Ιούλιο του 2012 ο Μάνος και η μπάντα του εκπροσώπησαν την Ελλάδα στο Sommerfestival της Στουτγκάρδης, ένα από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ World μουσικής της Ευρώπης, με πάνω από 80.000 θεατές κάθε χρόνο, συνεχίζοντας παράλληλα τις εμφανίσεις του σε πόλης στην Ελλάδα.
Τον Απρίλιο του 2013 ο Μάνος Πυροβολάκης σε συνεργασία με τις πιανίστες Έλενα Χριστοδούλου και Χριστίνα Παντελή, παρουσίασαν μια πολύ ιδιαίτερη και πειραματική συναυλία μουσικής δωματίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Ο Μάνος ερμηνεύει στη βιολόλυρα μεταξύ άλλων, το πρώτο μέρος του κοντσέρτου για βιολί σε Λα ελάσσονα του Μπαχ . Η Κρητική παραδοσιακή λύρα και η βιολόλυρα συνέπραξαν με δύο κλασικά πιάνα προσπαθώντας να βρουν κοινούς δρόμους ανάμεσα στην δυτική ευρωπαϊκή μουσική και την παραδοσιακή ελληνική τέχνη.
Το καλοκαίρι του 2013 κυκλοφορεί στο album του Αντώνη Ρέμου το ντουέτο «Μπορεί να βγω» σε στίχους Νίκου Μωραΐτη και μουσική Μάνου Πυροβολάκη και Γιάννη Στίγκα. Ο Μάνος, με την κρητική του λύρα και την ερμηνεία του, βάζει τη δική του σφραγίδα στη μεγαλύτερη επιτυχία του καλοκαιριού.
Έχει συνεργαστεί κατά καιρούς, τόσο δισκογραφικά όσο και σε μεμονωμένα Live, με καλλιτέχνες Ελευθερία Αρβανιτάκη, η Μελίνα Ασλανίδου,ο Νίκος Ζιώγαλας, η Ελεονόρα Ζουγανέλη ,ο Γιώργος Καραδήμος ,ο Γιάννης Κοτσίρας , ο Κώστας Λειβαδάς, η Αναστασία Μουτσάτσου, η Ανδριάνα Μπάμπαλη , ο Γιώργος Νταλάρας , ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Έλενα Παπαρίζου, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Αντώνης Ρέμος ,η Ελένη Τσαλιγοπούλου , ο Πασχάλης Τερζής , η Θεοδοσία Τσάτσου, ο Νίκος Ξυδάκης , ο Μανόλης Φάμελος, ο Γιώργος Χατζηνάσιος , κα, έχει εμφανιστεί́ σε συναυλίες του Γιάννη Μαρκόπουλου και ως σολίστ στο Μέγαρο Μουσικής με την Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων.
Φέτος είναι δύσκολη χρονιά
Β.Α.: Που θα σε βρούμε από Σεπτέμβρη;
Μ.Π.: «Η αλήθεια είναι ότι φέτος είναι δύσκολη χρονιά, αναφορικά με τα live, δηλαδή όλοι περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει με τις εξελίξεις με την πανδημία, με όλα αυτά που έχουν συμβεί το τελευταίο εξάμηνο. Αναφορικά με τα μαθήματα κάνω σε αρκετούς συλλόγους της Αττικής και σε 2 μεγάλα ωδεία. Στο ωδείο «Σύγχρονη Μουσική παιδεία» στη Λυκόβρυση και στο Ωδείο του Φίλιππου Νάκα στην Ιπποκράτους».
Β.Α.: Τι λες στο παιδί που έρχεται να μάθει λύρα στον εθνικοτοπικό σύλλογο ή στην παγκρήτια ομοσπονδία κρητικών σωματείων; Πως θα γίνει η σύνδεση; Πως φτιάχνεις την απευθείας γέφυρα στο μικρό παιδί για να του ρίξεις το σπόρο της παράδοσης;
Μ.Π.: «Μπορεί να μην ακουστεί και πολύ ρομαντικό, αλλά, το μάθημα, τουλάχιστον στην αρχή, είναι κάπως πιο τεχνοκρατικό. Επειδή η λύρα είναι ένα πολύ ιδιαίτερο όργανο και παίζεται με δοξάρι, για να αρχίσει το παιδί να αποκτά μια πιο εσωτερική σχέση με το όργανο, πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποκτήσει μια στοιχειώδη τεχνική, που θα το βοηθήσει να ακούσει καθαρά τις πρώτες νότες. Προσπαθώ, δηλαδή, και από το πρώτο μάθημα, να υπάρχει η αίσθηση της μουσικής, ακόμα και στις πρώτες πολύ απλές ασκήσεις , δηλαδή να επιτύχει ο μαθητής ωραίο ήχο και ρυθμό, κάτι πολύ σημαντικό !
Υπήρχε μια τάση τα τελευταία χρόνια να διαδίδεται ότι θα μάθεις σε 2 ή 3 μαθήματα να παίζεις 5 ή 6 κομμάτια. Αυτά είναι ωραία μαρκετινίστικα, αλλά στην πράξη όλοι γνωρίζουν -όχι μόνο στη μουσική-, ότι η επιτυχία δεν είναι 100 μέτρα, είναι μαραθώνιος» .
Οι ιδιοφυίες μόνο δεν έχουν ανάγκη να διδαχθούν
Β.Α.: Η μουσική σπουδάζεται; Ή το έχεις μέσα σου; Τι είναι η μουσική τελικά; Είναι τέχνη ή είναι επιστήμη;
Μ.Π: «Είναι λίγο απ’ όλα. Νομίζω ότι μόνο οι ιδιοφυίες δεν έχουν ανάγκη να διδαχθούν και μαθαίνουν από το φυσικό περιβάλλον. Όλοι οι υπόλοιποι, όσο ευφυείς και αν είμαστε, έχουμε την ανάγκη της γνώσης. Όσο πιο καλός είναι ο διαμεσολαβητής της γνώσης, ο δάσκαλός μας, τόσο αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να πάμε ένα βήμα παραπέρα».
Β.Α.: Είχες μπει πριν λίγα χρόνια σε τροχιά eurovision. Του χρόνου αν σου έλεγαν, θα πήγαινες ή έχει κλείσει αυτό ιστορικά για σένα;
Μ.Π.: «Έχει κλείσει, αλλά ποτέ μην λες ποτέ.. Δεν είναι κάτι, πάντως, που με απασχολεί αυτή τη στιγμή».
Β.Α.: Αυτό τον χαρακτηρισμό που λέμε «έντεχνο» τραγούδι, τον δέχεσαι; Μπορεί να κατατάσσεσαι σε αυτό ίσως, αλλά κάποιοι άλλοι νιώθουν ότι αδικούνται. Υπάρχει δηλαδή και «άτεχνο»;
Μ.Π.: «Δεν τον δέχομαι όπως το θέτεις. Ο όρος έντεχνο ξεκίνησε ιστορικά από τις μουσικές που έκανε ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης, ο Μαρκόπουλος κ.α και μιλάγαμε κατά κάποιο τρόπο για τη μελοποιημένη ποίηση. Αργότερα ο όρος αυτός πέρασε και σε ένα κομμάτι των τραγουδοποιών και ενδεχομένως και ένα κομμάτι της ροκ, αλλά νομίζω ότι ο όρος έντεχνο αφορά τις μουσικές των μεγάλων συνθετών και μόνο. Δεν ξέρω αν υπάρχει ο όρος άτεχνο τραγούδι , αλλά σαφέστατα όσοι μουσικοί παίζουν, γράφουν, τραγουδούν δεν έχουν όλοι το ίδιο ταλέντο ..».
Β.Α.: Τι άκουσες στα πρώτα σου βήματα που δεν ήσουν ακόμα και διάσημος και γνωστός;
Μ.Π.: «Γενικά στα πρώτα σου βήματα δεν ακούς τίποτα. Ακούς, όταν έρχεται η επιτυχία. Εξάλλου «την φορτωμένη μηλιά πετραδίζουν» λένε στο χωριό μου. Όταν γίνει γνωστή η μουσική σου, είναι πάρα πολύ λογικό να μην αρέσει σε όλους. Εμένα αυτό δεν με απασχόλησε ποτέ. Είχα δει κατά καιρούς, πολύ πιο επιτυχημένους και πιο σπουδαίους μουσικούς από εμένα να έχουν δεχτεί κριτική και πολύ σκληρή κριτική.
Εγώ ήμουν πολύ χαρούμενος γι αυτό που έκανα πάντως, γιατί έκανα μια καινούρια μουσική, μια μουσική που δεν υπήρχε. Πήρα στοιχεία από μουσικές που αγαπούσα και είχα μεγαλώσει με αυτές και τις πάντρεψα.. Η επιτυχία της μουσικής αυτής μέσω των τραγουδιών που έγιναν επιτυχίες μου δείχνει ότι και ο κόσμος έχει ανάγκη να ακούσει πράγματα που είναι καινούρια».
Β.Α.: Έχεις κάνει εμφάνιση μέχρι και σε μπουζούκια με το είδος αυτό που υπηρετείς.
Μ.Π.: «Έχω παίξει σχεδόν παντού. Από τα καφενεία σε χωριά , μεζεδοπωλεία , μουσικές σκηνές, club, γάμους, βαφτίσεις, πανηγύρια , μεγάλες συναυλίες με χιλιάδες κόσμου, σε νυχτερινά μαγαζιά , στο ΜΜΑ και ΜΜΘ , στο Ηρώδειο , σε συναυλίες στο εξωτερικό και σε Ελληνικό κοινό αλλά και σε φεστιβάλ με ελάχιστη Ελληνική παρουσία ..Ας μην ξεχνάμε ότι η μουσική είναι πάντα πάνω απ’ όλα»
Β.Α.: Εσύ πότε θα σταματήσεις να παίζεις μουσική; Ποιο είναι το όριό σου; Είναι η ηλικία, είναι βιολογικό όριο; Είναι η απήχηση;
Μ.Π.: «Ε, θα αρχίσω να το σκέφτομαι αυτό ύστερα από 30 χρόνια χαχαχαχα».
Β.Α.: Δεν μπορώ να μην ρωτήσω για την παρουσία σου στην τελετή λήξης των ολυμπιακών αγώνων το 2004. Σε ζήλευαν πάρα πολύ σίγουρα, δεν είχε θέσεις για όλους τους καλλιτέχνες εκεί κι όμως βρέθηκες εκεί.
Μ.Π.: «Εγώ βρέθηκα εκεί συνοδεύοντας την Ελευθερία Αρβανιτάκη σε ένα τραγούδι του Νίκου Πορτοκάλογλου, στο οποίο είχα παίξει λύρα, το « Τι λείπει, τι φταίει», που είχε γίνει μεγάλη επιτυχία, οπότε μοιραία βρέθηκα εκεί. Βρέθηκα εκεί κυρίως σαν μουσικός και υποστήριξα την Ελευθερία που τραγουδούσε. Η ενέργεια που υπήρχε στον κόσμο, η αύρα, το πάθος, ο ενθουσιασμός ήταν κάτι ασύλληπτο. Κρίμα που μετά από λίγο αισθανθήκαμε όλοι ότι αυτό ήταν μια στιγμή χωρίς συνέχεια, τελικά.
Β.Α.: Το νέο είδος της μουσικής που υπηρετείς, αυτό το πάντρεμα , το πηγαίνεις στην Κρήτη; Θα πήγαινες στα Χανιά, ή σε ένα πανηγύρι στο Ρέθυμνο;
Μ.Π.: «Μα παίζω εδώ και πολλά χρόνια στην Κρήτη και ευχαριστώ από καρδιάς τους φορείς και τον κόσμο για την αγάπη του και την στήριξη τους .Όσες φορές πάντως παίζω στην Κρήτη μου δίνεται και μένα η ευκαιρία να τροποποιήσω το πρόγραμμα μου και να παίξω και να τραγουδήσω αμιγώς παραδοσιακά τραγούδια από τους Πρωτομάστορες μέχρι τους Σκορδαλό , Κλάδο, Μουντάκη κ.α».
Κάνε αυτό που πιστεύεις, κάνε αυτό που νομίζεις, κάνε αυτό που αγαπάς
Β.Α.: Έχεις παράπονα από τα ραδιόφωνα ή τα μέσα ενημέρωσης ή θεωρείς ότι η μουσική σου έχει βρει το χώρο που της χρειαζόταν και που της άξιζε; Υπάρχουν κυκλώματα στο μουσικό στερέωμα;
Μ.Π.: «Αυτό είναι ένα πολύ ιδιαίτερο θέμα, όπως το θέτεις. Ίσως καμιά φορά να αισθανθήκαμε όλοι, και όχι πάντα άδικα , ότι υπάρχει ένα κύκλωμα, στο οποίο δεν ανήκουμε, και το κύκλωμα αυτό μας μάχεται. Ύστερα φτιάχνουμε μουσικές και τραγούδια που αρέσουν και το ίδιο κύκλωμα μας παίζει.. Εγώ αποφάσισα ότι δεν μπορώ να ζω μ’ αυτό . Βεβαίως υπάρχουν ομάδες που υποστηρίζουν άλλες συγκεκριμένες ομάδες, σε οτιδήποτε μπορεί να είναι αυτό, όμως, και όχι μόνο στη μουσική. Ή να υπάρχουν συμπάθειες και αντιπάθειες, αλλά δεν μπορείς να ζεις με αυτό. Εσύ, σαν καλλιτέχνης δεν πρέπει να μπαίνεις σε αυτό. Δηλαδή, αν ξεκινήσεις και πεις ότι θα φτιάξεις ένα τραγούδι, αλλά δεν θα το παίξουν για τον άλφα ή βήτα λόγο, νομίζω πως έχεις ήδη αποτύχει. Κάνε αυτό που πιστεύεις, κάνε αυτό που νομίζεις, κάνε αυτό που αγαπάς και άσε μετά τον κόσμο να το κρίνει. Καμιά φορά μου φαίνεται και σαν ένα ωραίο άλλοθι όλο αυτό. «Δεν τα κατάφερε η μουσική μου, γιατί δεν με βοήθησαν»…δεν ξέρω. Εγώ λέω: Κάνε ό,τι μπορείς και ο χρόνος, τελικά, θα δείξει τι αφήνει ο καθένας μας. Το ταλέντο πάντως είναι σχεδόν ανίκητο …».
Β.Α.: Κάποια συνεργασία που ήθελες να κάνεις και δεν πρόλαβες; Με κάποιον ή κάποια που θαύμαζες πολύ;
Μ.Π.:«Έκανα πάρα πολλές συνεργασίες μέχρι και το 2011-2012 και, από τότε, κάπως το μείωσα αυτό . Εδώ και ενάμιση χρόνο όμως, πέρα από τις προσωπικές μου εμφανίσεις, υπάρχει και μία συνεργασία με έναν εξαιρετικό και αγαπημένο καλλιτέχνη τον Νίκο Ζιώγαλα . Μάλιστα στις 28 Αυγούστου θα εμφανιστούμε παρέα στο θέατρο «Θανάσης Βέγγος» , στον Κορυδαλλό, παίζοντας τα δικά μας τραγούδια αλλά και μουσικές από την Μακεδονία και την Κρήτη».
Β.Α.: Κάποιο extreme μουσικό σου όνειρο;
Μ.Π.:«Ως άνθρωπος είμαι ονειροπόλος και τα μουσικά όνειρα δε σταματάνε . Να σου πω εδώ και αυτό που έλεγα από μικρός: «Όταν ένα μικρό σου όνειρο γίνει πραγματικότητα, αυτό, αν μη τι άλλο, σου επιτρέπει να συνεχίσεις να ονειρεύεσαι».
Β.Α.: Η ιστοσελίδα μας λέγεται meallamatia και αυτό για εμάς δεν είναι απλά το όνομα της ιστοσελίδας, είναι μια πρόκληση, μια πρόσκληση, ανάλογα πως το αντιλαμβάνεται κάθε φίλος μας. Οπότε εσύ τι θέλεις να βλέπεις “Με Άλλα Μάτια”, τι προσπαθείς να βλέπεις “Με Άλλα Μάτια”, πως το νιώθεις αυτό το δικό μας μότο ζωής; Τι σου λέει το “Με Άλλα Μάτια” εσένα;
Μ.Π.:«A priori δεν μου λέει κάτι.. γιατί να αλλάξω τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα; Μιας και ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τον κόσμο είναι προϊόν μιας διεργασίας, που γίνεται όσο ζω.Ίσως να μου υπενθυμίζει κάτι, κάτι που ήδη γνωρίζω όμως , δηλαδή να μην κοιτάμε τα πράγματα επιπόλαια και επιφανειακά ..».
Β.Α.: Είδαμε τον Andrea Bocelli στην Ιταλία να προσεύχεται, τότε με τον κορωναϊό, συγκλονιστικό παγκόσμιο στιγμιότυπο. Ξέραμε αφού ασχολείσαι με την παράδοση, τον Πασπαράκη που είναι και αυτός με αναπηρία, ο Μπετόβεν δεν άκουγε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και έγραφε, γενικά πολλοί άνθρωποι με αναπηρία έχουν διακριθεί στην τέχνη. Όπως και στον αθλητισμό, δεν ξέρω αν έχεις παρακολουθήσει Παραολυμπιακούς αγώνες.
Μ.Π.:«Πάνω σε αυτό έχω να σου πω ότι ο Μπετόβεν είναι μια ειδική περίπτωση καλλιτέχνη γιατί, ουσιαστικά, όταν άρχισε να χάνει σιγά σιγά την ακοή του, δεν την είχε πια ανάγκη. Είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο η μουσικότητά του και η αντίληψη για τη μουσική που και μόνο με τις νότες που διάβαζε στην παρτιτούρα, μπορούσε να καταλαβαίνει πολύ καλά το πως ακούγεται. Εδώ υπάρχει μια εικασία για το Μπετόβεν. Ο Μπετόβεν εισήγαγε τις πολύ μεγάλες ορχήστρες στη μουσική και τις στιγμές εκείνες με το πολύ μεγάλα Forte ( πολύ δυνατά η μουσική σε ένταση). Αυτό, λένε ότι συνέβαινε, ίσως, επειδή δεν άκουγε καλά και άρα το έκανε για να ενισχύσει τον ήχο, και έτσι, αν θες, αυτό το “ελάττωμα” βοήθησε να γίνει ένα στιλιστικό αποτέλεσμα που απολαμβάνουμε όλοι μας !».
Β.Α.: Άρα πως νιώθεις εσύ; Ποια είναι η αίσθησή σου για όλους τους ανθρώπους με αναπηρία που καταφέρνουν παρά τη δυσκολία που έχουν και δεν την έχουν επιλέξει να πετυχαίνουν πράγματα, να ξεχωρίζουν, να γράφουν ιστορία. Ζουν σε μια χώρα που φέρεται εχθρικά στους αναπήρους.
Μ.Π.:«Έτσι είναι . Να σου πω όμως , κατά βάση δεν έχουν άλλες ανάγκες από όλους τους άλλους. Δηλαδή να εργαστούν, να έχουν φίλους, να αγαπήσουν και να αγαπηθούνε .
Ανάγκη όμως έχουν να μην τους θεωρούμε διαφορετικούς, να μην τους αποκλείει την πρόσβαση από τις δραστηριότητες της ζωής ο περίγυρος, το οργανωμένο κράτος, η οργανωμένη κοινωνία, να μη σεβόμαστε τις ανθρώπινες ανάγκες τους και τις ιδιαιτερότητες που μπορεί να έχει η κάθε πάθηση.
Να είμαστε κοντά και σε εκείνους που δεν τα κατάφεραν. Και μάλλον πιο πολύ την ανάγκη της κοινωνίας έχουν αυτά τα παιδιά , εξάλλου άνθρωποι είμαστε και όχι σούπερ-ήρωες .
Κι οι κοινωνίες μας δεν έχουν μάθει να σέβονται το διαφορετικό. Η θα το δουν εχθρικά ή με οίκτο, δεν το έχουν αυτό ανάγκη όμως. Είναι δικαίωμα τους να ζήσουν καλά, να δημιουργήσουν, να αθληθούν κλπ, το δύσκολο είναι ότι πρέπει να καταλάβουν και οι υπόλοιποι τα αυτονόητα..
Β.Α.: Στο εξωτερικό υπάρχουν επαγγελματίες που κουρδίζουν όργανα, τυφλοί οι περισσότεροι.
Μ.Π.:«Ναι το γνωρίζω , και το θεωρώ μάλιστα και πολύ φυσιολογικό . Γιατί ένας άνθρωπος με κάποια αναπηρία εάν εκπαιδευτεί όπως οποιοσδήποτε άλλος να μην τα καταφέρει (εφόσον η πάθηση του δεν τον εμποδίζει για τη συγκεκριμένη εργασία); Οι ανάπηροι πρέπει να έχουν το σεβασμό , τη φιλία και την αλληλεγγύη μας .
Κλείνοντας να αφιερώσω μία μαντινάδα σε όσους παλεύουν και αγωνίζονται χωρίς να είναι πάντα οι συνθήκες ευνοϊκές ..».
“Εγώ είμαι τ’αοριού παιδί
Και του βουνού είμαι θρέμμα
Και να με πάρει δεν μπορεί
Του ποταμού το ρέμα“
Βαγγέλη σε ευχαριστώ πολύ”.
