Άρθρο του Γιώργου Σταμάτη
Γενικού Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Η 21η Μαρτίου καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2006, με πρωτοβουλία του καθηγητή γενετικής της Γενεύης Στυλιανού Αντωναράκη ως παγκόσμια ημέρα συνδρόμου Down, με βάση τα αριθμητικά δεδομένα, ένα επιπλέον τρίτο χρωμόσωμα που δημιουργείται στο εικοστό πρώτο ζεύγος κατά τη διαίρεση των κυττάρων.
Το σύνδρομο Down περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1866 από τον Άγγλο John Langdon Down, και στη χώρα μας παρουσιάζεται σε μία περίπου στις 770 γεννήσεις, ενώ η αιτιολογία του δεν έχει ακόμη προσδιοριστεί.
Η διάγνωση είναι σχετικά απλή και γίνεται συνήθως με τη γέννηση του παιδιού ή λίγο μεταγενέστερα, γεγονός που επιτρέπει την έγκαιρη πρώιμη παρέμβαση και τη δυναμική και αποτελεσματική αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων υγείας. Τα παιδιά με σύνδρομο Down εμφανίζουν συχνά νοητική αναπηρία ή παρουσιάζουν από ήπιες έως έντονες μαθησιακές δυσκολίες.
Πρώιμη Παρέμβαση και Επαγγελματική Ένταξη
Η πολιτεία αναγνωρίζει τη μέριμνα που οφείλει να επιδεικνύει για την παροχή ίσων ευκαιριών στα άτομα με σύνδρομο Down και εφαρμόζει ένα συνεκτικό πλέγμα πολιτικών με στόχο την ανεξάρτητη τους διαβίωση και την ισότιμη συμπερίληψη τους σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας.
Στην κατεύθυνση αυτή επικεντρωνόμαστε στους άξονες της πρώιμης παρέμβασης, στην ισότιμη συμμετοχή τους στην εκπαίδευση και την επαγγελματική τους ένταξη.
Η εκπαίδευση αποτελεί το κλειδί για την αυτονομία των ατόμων με σύνδρομο Down και την ενεργή ένταξη τους στις δραστηριότητες της κοινότητας, ενώ συνιστά βασικό προαπαιτούμενο για την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
Τα παιδιά με σύνδρομο Down κατακτούν με πιο αργό ρυθμό κάθε γνωστική βαθμίδα και χρειάζονται περισσότερο χρόνο από τους συμμαθητές τους τυπικής ανάπτυξης για να μεταβούν στην επόμενη. Ωστόσο, με βάση συμπεράσματα διεθνών ερευνών, η φοίτηση των παιδιών με σύνδρομο Down στα γενικά σχολεία αποδεικνύεται αμοιβαία επωφελής για όλους τους μαθητές, γιατί καλλιεργεί ένα πνεύμα αρμονικής συνύπαρξης, προάγοντας μια δίκαιη κοινωνία στη βάση της ποικιλομορφίας και της συμπερίληψης.
Οι μαθητές με σύνδρομο Down υποστηρίζονται από εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης, με στόχο τη μέγιστη δυνατή γνωστική και κοινωνική ενσωμάτωση στο σχολικό περιβάλλον. Με την κατάλληλη εκπαιδευτική υποστήριξη και την ουσιαστική συμβολή της οικογένειας, τα παιδιά με σύνδρομο Down αναδεικνύουν τις δεξιότητες και τα ιδιαίτερα ταλέντα τους, που συχνά εντοπίζονται στους τομείς της τέχνης και του αθλητισμού.
Η ποιοτική και συμπεριληπτική εκπαίδευση αποτελεί το δομικό θεμέλιο για την αποτελεσματική πρόσβαση των ατόμων με σύνδρομο Down στην αγορά εργασίας. Το βασικότερο ωστόσο εμπόδιο για την απρόσκοπτη επαγγελματική τους ένταξη απορρέει από τα παγιωμένα στερεότυπα των εργοδοτών που δύσκολα τους προσλαμβάνουν.
Υποστηριζόμενη εργασία για άτομα με αναπηρία
Στην κατεύθυνση αυτήν προχωράμε στη θεσμοθέτηση της υποστηριζόμενης εργασίας για τα άτομα με αναπηρία. Έτσι, τα άτομα με σύνδρομο Down δε θα εργάζονται μόνο σε καθεστώς προστατευόμενης απασχόλησης, αλλά θα μπορούν με την καθοδήγηση και την υποστήριξη του προπονητή εργασίας (job coach) να προσλαμβάνονται στην ανοιχτή αγορά εργασίας σε έμμισθη θέση με τους ίδιους εργασιακούς όρους με τους υπόλοιπους εργαζομένους. Η Υποστηριζόμενη απασχόληση ήδη εφαρμόζεται στη χώρα μας από εξειδικευμένους φορείς με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα, αφού τα άτομα με σύνδρομο Down αποδεικνύουν έμπρακτα ότι μπορούν να συνεισφέρουν ενεργά και παραγωγικά σε μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη της κοινωνίας μας. Οι απόφοιτοι των φορέων αυτών εργάζονται σε τομείς όπως της καθαριότητας, της συντήρησης κήπων ή στον κλάδο της εστίασης ή υποδοχής και εξυπηρέτησης κοινού.
Με τη θέσπιση της υποστηριζόμενης εργασίας πραγματοποιούμε ένα ποιοτικό άλμα, εναρμονιζόμενοι με το δικαιωματικό μοντέλο θεώρησης της αναπηρίας, αφού δεν προσεγγίζουμε την πρόσβαση των ατόμων με σύνδρομο Down και αναπηρία εν γένει υπό το πρίσμα απλώς της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αλλά διαμορφώνουμε το πλαίσιο ώστε οι εργοδότες να προσλάβουν άτομα που θα είναι παραγωγικά και θα καλύπτουν με επάρκεια πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης.
Διπλή Κοινωνική Επένδυση
Για εμάς η αξιοπρεπής διαβίωση και η απρόσκοπτη κοινωνική ένταξη και ισότιμη συμμετοχή των ατόμων με σύνδρομο Down στις ευκαιρίες κοινωνικής και επαγγελματικής ανάπτυξης συνιστά μια διπλή κοινωνική επένδυση. Αφενός συμβάλλει στην ενίσχυση της αυτονομίας και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, αφού για παράδειγμα μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα δικά τους χρήματα και να μετακινούνται χωρίς συνοδό με τα μέσα μεταφοράς, ενώ αφετέρου συντελεί στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, στην κατάρριψη των στερεοτύπων και στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας συμπερίληψης και αποδοχής χωρίς αποκλεισμούς.
🎯 Στοχεύουμε στην ενίσχυση της ορατότητας των ατόμων με σύνδρομο Down, η οποία αποτελεί βασική προϋπόθεση για την άρση των κοινωνικών εμποδίων, των διακρίσεων και της περιθωριοποίησης.
Διαβάστε επίσης:
Προς μια εθνική στρατηγική για την ανεξάρτητη διαβίωση των ατόμων με αναπηρία.
