Ο Stanley I. Greenspan στο πάτωμα με παιδί και γυναίκα δίπλα του
Από: Ελισάβετ Πόρναλη

Το Floortime αποτελεί ένα πρόγραμμα παρέμβασης για παιδιά με νευροαναπτυξιακές διαταραχές όπως ο αυτισμός που στοχεύει στην ανάπτυξη επικοινωνιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων καθώς και δεξιοτήτων κριτικής σκέψης. Η μέθοδος Floortime αναπτύχθηκε από τον Stanley Greenspan και την Serena Wieder και μπορεί να εφαρμοστεί από γονείς, εκπαιδευτικούς ή εξειδικευμένους επαγγελματίες στη μέθοδο αυτή. Μέσω αυτής της μεθόδου το παιδί κατακτάει αναπτυξιακά ορόσημα τα οποία είναι απαραίτητα για τη συναισθηματική και διανοητική του ανάπτυξη.

Η ιστορία του Floortime

Στις αρχές του ‘70 ο παιδοψυχίατρος Stanley I. Greenspan υποστήριξε ότι τα παιδιά μετά τη γέννηση τους αποκτούν συναισθηματικές εμπειρίες οι οποίες παίζουν καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη τους, καθώς επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται και βιώνουν τον κόσμο γύρω τους. Μελετώντας λοιπόν συμπεριφοριστές όπως ο Skinner αλλά και έργα του Freud και του Piaget, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα συναισθήματά μας ελέγχουν και ρυθμίζουν τη συμπεριφορά μας, τον τρόπο που σκεφτόμαστε και επικοινωνούμε. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα παιδιά με αυτισμό παρουσιάζουν δυσκολία στη σύνδεση των αισθητηριακών ερεθισμάτων με τα συναισθήματα και τις συμπεριφορικές τους αντιδράσεις, το Floortime επιδιώκει να δώσει την ευκαιρία στα παιδιά να βιώσουν ευχάριστα συναισθήματα μέσα από την αλληλεπίδρασή τους με το κοινωνικό περιβάλλον.

Πώς πραγματοποιείται η μέθοδος Floortime;

Το Floortime είναι ένα παιδοκεντρικό μοντέλο το οποίο δίνει έμφαση στην ενεργή συμμετοχή του παιδιού στην όλη διαδικασία και λαμβάνει χώρα στο πάτωμα, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη εγγύτητα μεταξύ ενήλικα και παιδιού. Κατά την εφαρμογή του δίνεται έμφαση στα ενδιαφέροντα του παιδιού και επιλέγονται παιχνίδια και δραστηριότητες που εγείρουν το ενδιαφέρον του. Το Floortime μπορεί να οδηγήσει στο χτίσιμο ενός ισχυρού συναισθηματικού δεσμού μεταξύ ενήλικα και παιδιού και να ενισχύσει την αμοιβαία επικοινωνία. Μέσω του παιχνιδιού ο ενήλικας ενθαρρύνει το παιδί να πραγματοποιήσει βλεμματική επαφή ή από κοινού εστίαση της προσοχής σε ένα αντικείμενο ενισχύοντας την ικανότητα μη λεκτικής επικοινωνίας, ενώ παράλληλα το ωθεί να λειτουργήσει αυθόρμητα και δημιουργικά, ώστε να κατακτήσει σταδιακά όλο και περισσότερες κοινωνικές, μαθησιακές και συναισθηματικές δεξιότητες. Επίσης κατά τη διάρκεια μίας δραστηριότητας το παιδί θα πρέπει να μένει συγκεντρωμένο και να ασκεί δεξιότητες κριτικής σκέψης. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι ο ενήλικας δεν δίνει έτοιμες απαντήσεις στο παιδί, αντίθετα το ενθαρρύνει να πειραματιστεί και να εφαρμόσει δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Μάλιστα οι ενήλικες μπορούν να δημιουργούν μικρά “εμπόδια” ή προκλήσεις στα παιδιά για να τα κινητοποιήσουν να αναζητήσουν πιθανές λύσεις. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να πει ο γονιός “Το αυτοκινητάκι δεν κινείται, τί μπορούμε να κάνουμε;” έχοντας τοποθετήσει μπροστά του ένα εμπόδιο. Φυσικά η δυσκολία και η πολυπλοκότητα της εκάστοτε δραστηριότητας θα πρέπει να συνάδει με το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το κάθε παιδί και όχι με την ηλικία του. Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να ενισχύεται η σωστή συμπεριφορά του παιδιού με κάποια ανταμοιβή ώστε να ενδυναμώνεται το κίνητρο του και να του δημιουργούνται αισθήματα χαράς και ευχαρίστησης. Η προσοχή εδώ θα πρέπει να δοθεί στο είδος της ανταμοιβής που δίνεται. Προτείνονται λοιπόν οι συναισθηματικές ανταμοιβές, αυτές που μπορούμε να λαμβάνουμε συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, όπως ένα χαμόγελο ή ένα θετικό σχόλιο το οποίο θα ενισχύσει το αίσθημα της αυτοπεποίθησης του παιδιού όταν ξεπεράσει ένα εμπόδιο ή επιτύχει έναν στόχο.

Πλαστικότητα εγκεφάλου και Floortime

Εμπειρικά δεδομένα από την εφαρμογή του Floortime αποκαλύπτουν πως η μέθοδος αυτή επιτρέπει αλλαγές στον παιδικό εγκέφαλο. Αυτό συμβαίνει χάρη στην πλαστικότητα του εγκεφάλου, στην ικανότητα δηλαδή του νευρικού συστήματος να αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, ως αποτέλεσμα των εμπειριών που βιώνει το άτομο, των αλληλεπιδράσεων με το περιβάλλον γύρω του και των γνώσεων που αποκτάει. Ωστόσο στο σημείο αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι οι δομικές και λειτουργικές αλλαγές συντελούνται μόνο όταν η νέα γνώση εδραιώνεται και επιφέρει κάποια βελτίωση στη συμπεριφορά του ατόμου. Πάνω σε αυτό έρχεται να στηριχθεί η μέθοδος Floortime, καθώς η αλληλεπίδραση μεταξύ ενήλικα και παιδιού αποσκοπεί στην αλλαγή της συμπεριφοράς του παιδιού και πιο συγκεκριμένα, στην ανάπτυξη κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων κριτικής σκέψης. Για να πραγματοποιηθεί αυτή η αλλαγή προτείνεται η εφαρμογή του προγράμματος 3-4 ώρες την ημέρα για διάστημα τουλάχιστον δύο εβδομάδων.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο:

  • Greenspan, S. I., & Wieder, S. (2006). Engaging autism: Using the floortime approach to help children relate, communicate, and think. Da Capo Press.
  • The science of Greenspan floortime. Ανακτήθηκε από http://www.thefloortimecenter.com/the-science-of-greenspan-floortime/ (τελευταία πρόσβαση 08.12.2020)
  • What is the continuous flow? The most important milestone in Dr. Greenspan’s Greenspan/DIR model. Ανακτήθηκε από http://www.thefloortimecenter.com/what-is-the-continuous-flow/ (τελευταία πρόσβαση 08.12.2020)
  • Τί είναι το floortime. Ανακτήθηκε από http://floortimegreece.blogspot.com/p/800×600-normal-0-false-false-false-el-x.html (τελευταία πρόσβαση 08.12.2020)

Πηγή: www.maxmag.gr

Σχετικά με τον συντάκτη

Η μοναδική, πλήρως προσβάσιμη για κάθε χρήστη, διαδραστική, κοινωνική πύλη ενημέρωσης στην Ελλάδα!

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή