Φωτογραφία από ανθρώπους που διαδηλώνουν

Λονδίνο, Άμστερνταμ ή Βερολίνο; Αν έχεις ξεχάσει ακριβώς που θες να πας τότε μπορείς να περάσεις μια βόλτα από:

Χονγκ Κονγκ, Λίβανο, Χιλή, Αλγερία, Καταλωνία, Γαλλία, Ιράκ, Ιράν, Βολιβία, Βρετανία, Εκουαδόρ, Γουινέα, Ονδούρα, Καζακστάν, Ρωσία, Αίγυπτο, Πακιστάν, Ινδία, Τσεχία και αλλού. Πέρνα μια βόλτα για να δεις τις μαζικές διαδηλώσεις κατά της ανισότητας, της διαφθοράς, της κλιματικής αλλαγής, του αυταρχισμού.

Να διαδηλώνεις παγκοσμιοποιημένα; Γιατί όχι; Γιατί τις αντιμετωπίζουμε ως μεμονωμένα γεγονότα που αφορούν κάθε κράτος ξεχωριστά, όταν οι συνθήκες που τις διέπουν είναι ίδιες για όλο τον κόσμο; Κάποιοι παρομοιάζουν τον αναβρασμό αυτό με εκείνον στο τέλος της δεκαετίας του ‘80 που οδήγησε στην πτώση του Σοβιετικού και Κομμουνιστικού μοντέλου. Όταν ένα καθεστώς, πολίτευμα, ιδεολογία, μοντέλο, ή όπως αλλιώς θέλουμε να το εκφράσουμε φτάνει στην παρακμή του, τότε σαν από κοινή συνειδητότητα οι πολίτες ζητούν την αλλαγή του.

Μήπως, λοιπόν, και το μοντέλο που διέπει τον κόσμο σήμερα έφτασε σε τέλμα;

Η κρίση του καπιταλισμού είναι υπαρκτή και κορυφώνεται την τελευταία δεκαετία σε όλο τον κόσμο. Η μεταδημοκρατία φαίνεται πως δεν αποτελεί απλώς αντικείμενο στοχασμού σε φυλλάδες και σελίδες βιβλίων, σε συζητήσεις ανήσυχων πνευμάτων και διαβουλεύσεις σε πολιτικά fora.

Η μεταδημοκρατία είναι παρούσα και δείχνει τη δυναμική της σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής του ατόμου, πολίτη ή κοινωνικού συνόλου. Η ολοένα και πιο μεγάλη απόσταση μεταξύ των πολιτών και των κέντρων λήψης αποφάσεων, δίνει το περιθώριο στις οικονομικές και κοινωνικές ελίτ να αντικαθιστούν τους πολίτες στη συνδιαμόρφωση των πολιτικών. Για να μην παρεξηγηθώ, οι ελίτ καλώς υπάρχουν και καλώς έχουν τον ρόλο που τους προσδίδει η κοινωνική τους υπόσταση.

Όταν, όμως, εμπλέκονται στην άσκηση της πολιτικής η οποία θα πρέπει να μεριμνά τόσο για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κοινωνικού συνόλου, της πλειοψηφίας κατά βάση, όσο και για την παράλληλη μέριμνα της προστασίας των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, τότε η τάξη οδηγείται σε αταξία. Έτσι, κοινωνική παρέκκλιση δεν δύναται να αποκαλείται η όποια μαζική αντίδραση, αλλά αντιθέτως η συστηματική επιρροή των πολιτικών προσώπων για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων. Πολλώ δε μάλλον όταν αυτό δε συμβαίνει σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε υπερεθνικό, με την παγκοσμιοποίηση να καταλήγει να εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα των ελίτ, αγνοώντας αφενός τη θέληση των πολλών, αδυνατώντας αφετέρου να τους αφουγκραστεί και να τους αγκαλιάσει. Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης του Μονέ και του Σούμαν, ακούει πλέον στο όνομα γραφειοκρατία των Βρυξελλών.

Η ευρεία κοινωνική συνείδηση, μπορεί για ορισμένους να τελεί εν υπνώσει και να κινείται στον άξονα ατομικού συμφέροντος, ιδιώτευσης και μείγματος ειδησεογραφικής πολτοποίησης από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ωστόσο επαγρυπνά και γνωρίζει καλά πότε θα πρέπει να αντιδράσει για την υπεράσπιση των κεκτημένων και την διεκδίκηση νέων αξιώσεων.

Παγκόσμια διεκδίκηση για πολιτικές κοινωνικά δίκαιες

Η σύγκριση σε παγκόσμιο επίπεδο αγγίζει τη σφαίρα των πολιτικών, όχι των ανθρώπων που την ασκούν. Παγκόσμια διεκδίκηση για πολιτικές κοινωνικά δίκαιες, πολιτικές που προστατεύουν την αξία του ανθρώπου, πολιτικές η οποίες αναζητούν την πρόοδο μέσα από μοντέλα δίκαιης και όχι άκρατης ανάπτυξης για τους λίγους. Κρίση του μοντέλου ναι. Αλλά τι θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αντιπρόταση; Μα ποιά πρόταση; Οι προτάσεις δεν αποτελούν τη μοναδική προϋπόθεση για την αλλαγή. Οι αλλαγές ωσάν χείμαρρος προπορεύονται της ιστορίας, παρασύροντας τις όποιες προτάσεις, ιδέες, διαβουλεύσεις και συζητήσεις.

Μιας και οι προτάσεις ωστόσο ανέξοδα τοποθετούνται στο τραπέζι, μήπως να συζητήσουμε τις εναλλακτικές χρηματοδότησης της παγκόσμιας καταστολής; Παγκοσμιοποιημένα πάντα, ίσως περισσότερο τόπο θα έπιαναν τα κεφάλαια αυτά εάν μετακυλίονταν στην έρευνα των αιτιών και στην ενίσχυση των πολιτικών και κοινωνικών δομών για την αναστροφή του φαινομένου της μεταδημοκρατίας.

Ίσως τότε η βίαιη καταστολή να μην ήταν αναγκαία και να μη λειτουργούσε ως τα ακουστικά του συστήματος, το οποίο χαμένο στην παραπλάνηση των δονήσεων μιας ξεχασμένης μελωδίας απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.

Σχετικά με τον συντάκτη

Πολιτική επιστήμονας, επικοινωνιολόγος, επιστημονική συνεργάτιδα Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ.

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή