Η Χρυσή Μόρφη σε αίθουσα εκδήλωσης στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο

Όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα!

Συνέντευξη στο meallamatia.gr

Φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο της Χρυσής Μόρφη- Μέτζου

H Χρυσή Μόρφη –Μέτζου, γεννημένη στην Αθήνα με καταγωγή από την Ζάκυνθο, ασχολήθηκε από μικρή εντατικά με την ενόργανη γυμναστική, ενώ αργότερα με την αγωνιστική κολύμβηση, την οποία διέκοψε λόγω σχολικών υποχρεώσεων. Έχει σπουδάσει μουσική και είναι πτυχιούχος κλασικού πιάνου, αγγλική φιλολογία (ΑΕΙ), διοίκηση (Αγγλικό Κολλέγιο) και προγραμματισμό Η/Υ (ΙΕΚ). Είναι πρώην πρωταθλήτρια κολύμβησης στην κατηγορία S3, πρώην μέλος της Εθνικής Ομάδας Κολύμβησης ΑμεΑ και νυν πρωταθλήτρια και μέλος της Εθνικής Ομάδας Μπότσια. Η Χρυσή, διαγνώστηκε κάποια στιγμή με μυϊκή δυστροφία. Και η ζωή της άλλαξε. Όχι όμως και ο χαρακτήρας της.

Παράλληλα με τις σπουδές της, η κολύμβηση προέκυψε ξανά στη ζωή της, αυτή τη φορά ως μέσον μυϊκής ενδυνάμωσης και οι επιδόσεις της την οδήγησαν ξανά στην αγωνιστική κολύμβηση ΑμεΑ αυτή την φορά. Εντάχθηκε στην Εθνική Ομάδα Αθλητών με Αναπηρία και συμμετείχε σε διεθνείς διοργανώσεις. Υπήρξε για πολλά χρόνια πρωταθλήτρια στο ύπτιο και στο ελεύθερο στην κατηγορία S3.

Η ανάγκη – και επιθυμία να εργαστεί, την οδήγησε στο Γραφείο Τύπου, στη Δ/νση Επικοινωνίας ΟΤΕ. Μετά από μία παύση δέκα ετών, αποφάσισε να επαναδραστηριοποιηθεί αθλητικά, αυτή τη φορά στο άθλημα του boccia Όπου και διαπρέπει. Είναι μέλος της Εθνικής Ομάδας Boccia, στην κατηγορία BC4, με διακρίσεις στα Πανελλήνια Πρωταθλήματα και συμμετοχές στις σημαντικότερες διεθνείς διοργανώσεις, όπως πανευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα.

Αποκορύφωμα ήταν η πρόκριση και η συμμετοχή στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο 2016. Η μοναδική Ελληνίδα που προκρίθηκε σε Παραολυμπιακούς Αγώνες στην κατηγορία Ατομικό BC4, αυτή τη στιγμή κατατάσσεται στις 12 καλύτερες αθλήτριες του boccia παγκοσμίως και 5η καλύτερη στην Ευρώπη. ‘Όμως η Χρυσή δεν περιορίζεται στον αθλητισμό. Η δραστηριότητά της εκτείνεται και στο χώρο της κοινωνικής δράσης.

Η Χρυσή μπροστά από τρισδιάστατα γράμματα "Ρίο 2016"

Η Χρυσή, μιλά στο meallamatia.gr και τον Βαγγέλη Αυγουλά. Και μας εξηγεί:

Η Ασθένεια

«Έχω μυϊκή δυστροφία. Πρόκειται για νευρομυϊκή εκφυλιστική νόσο που έχει πολλούς τύπους. Είναι γενετική νόσος, στη δική μου περίπτωση μεταλλάσσεται κάποιο γονίδιο και προκαλεί αδυναμία στους μυς. Σε εμένα είναι σε όλο το σώμα, με έμφαση στον κορμό, στα χέρια, στο πρόσωπο. Εξελίσσεται, επιδεινώνεται. Το σύνηθες στο δικό μου τύπο είναι να χρησιμοποιώ  αναπηρικό αμαξίδιο από μια ηλικία και μετά. Τα τελευταία χρόνια την ασθένεια την εντοπίζει ο προγενετικός έλεγχος αλλά μόνο αν είσαι υποψιασμένος ώστε να ψάχνεις τη συγκεκριμένη νόσο, αφού  είναι κληρονομική. Εγώ δεν είχα  στο περιβάλλον μου τέτοια προδιάθεση.  Το πρόβλημα είναι κυρίως κινητικό και δεν διέκοψα τις δραστηριότητές μου».

Και συνεχίζει:

«Ζω  λοιπόν χρόνο με το χρόνο καθώς  η κατάστασή μου  επιδεινώνεται.

Γίνομαι όλο και λιγότερο ανεξάρτητη. Η νόσος μού εμφανίστηκε στην εφηβεία αλλά οι γιατροί την εντόπισαν εγκαίρως, σε μια δύσκολη εποχή καθώς ακόμα  δεν υπήρχε καλή ενημέρωση  γι’ αυτόν τον τύπο μυϊκής δυστροφίας. Ευτυχώς η μητέρα μου ήταν νοσηλεύτρια και παρατηρώντας, εντόπισε έγκαιρα καθοριστικά συμπτώματα.

Είχα το κατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον και είχα υποστήριξη από το φιλικό περίγυρο, δεν είναι κακό να αναζητάς ψυχολογική υποστήριξη για να το αντιμετωπίσεις, πέραν της σωματικής αποκατάστασης. Για τη νόσο δεν υπάρχει σήμερα κάποια φαρμακευτική θεραπεία, αλλά αν είναι καλή η ψυχολογική σου κατάσταση, βοηθά το σώμα να βάλει κάποια όρια και περιορισμούς στη νόσο, ώστε να μη βάζει μόνο η νόσος όρια. Όταν διαγνώστηκα τη δεκαετία του ’80 με την προσωπο-ωμο-βραχιόνιο Μυϊκή Δυστροφία δεν είχα δει τριγύρω μου, στο περιβάλλον μου, στο σχολείο μου κάποιο ανάπηρο άτομο. Ούτε υπήρχαν τα social media για να ψάξω, να έρθω σε επαφή με άλλους αναπήρους σε παρόμοια  κατάσταση.

Από τη διάγνωση και μέχρι να καθίσω στο αμαξίδιο, μεσολάβησαν αρκετά χρόνια».

Β.Α: Το καταλάβαινες; Πώς ένοιωθες;

Χ.Μ.Μ.: «Το καταλάβαινα. Η νόσος επηρέαζε το σώμα μου, αλλά ανήκα στην κατηγορία των «αόρατων» αναπήρων. Με κοιτούσαν περίεργα χωρίς να μπορούν να καταλάβουν. Και εγώ ένιωθα ανάπηρη αλλά «τόσο όσο». Πολλοί όταν κάθονται σε αμαξίδιο νιώθουν ένα σοκ, εγώ όταν κάθισα στο αμαξίδιο απελευθερώθηκα. Μέχρι τότε, εκμεταλλευόμουν όλες τις δυνάμεις που είχα ώστε να περπατάω, το έβλεπα σαν άσκηση το να έχω δραστήρια ζωή, σαν μια μορφή φυσικοθεραπείας».

Β.Α: Πάντως, στο σπίτι σου δεν κλείστηκες.

Χ.Μ.Μ.: «Το αντίθετο. Μεγάλωνα και ένιωθα ότι κάπου έπρεπε να ταξινομήσω και εγώ τον εαυτό μου. Να έχω πρότυπα, να συγκρίνω, να δω τι έκανε κάποιος σε παρόμοια με εμένα κατάσταση και να κρίνω τι μπορώ και εγώ να κάνω και τι όχι. Όταν βρήκα το σωματείο MDA HELLAS -ο σύλλογος είχε ήδη 5-6 χρόνια λειτουργίας με δυνατή δράση-, με αγκάλιασαν αμέσως. Μου εξήγησαν τι κάνουν – έχουν ακόμα ένα ωραίο κλίμα σαν οικογένεια, όχι νοσοκομειακό. Το ένιωσα σαν κοινωνική δικτύωση και ενημέρωση και η ενασχόλησή μου με τον σύλλογο με ωφέλησε. Κατάλαβα ότι είμαστε σπάνιοι, αλλά υπάρχουμε και σίγουρα δεν είμαστε μόνοι μας. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι με βαριές κινητικές αναπηρίες είναι κλεισμένοι στα σπίτια τους. Χωρίς να το θέλουν βέβαια, αλλά είναι εγκλωβισμένοι από τα τόσα εμπόδια και τον αποκλεισμό».

Β.Α.: Τι ρόλο έπαιξε η οικογένειά σου;

Χ.Μ.Μ.: «Η γενική μου διαπίστωση είναι ότι θέλει σωστή διαχείριση. Και οι δικοί μας άνθρωποι σίγουρα στην αρχή περνούν ένα σοκ. Θυμάμαι στις αρχές η γιαγιά μου κάθε φορά που με συναντούσε έκλαιγε, ώσπου της μίλησε αυστηρά ο πατέρας μου και της είπε να με ξανασυναντήσει όταν συνειδητοποιήσει ότι δε βλέπει μπροστά της κάτι τραγικό. Πάντα σκεφτόμουν πόσο πιο δύσκολα το περνάνε όλο αυτό οι ανάπηροι που ζουν σε νησιά ή στην επαρχία».

Β.Α.: Μίλησέ μου για τη σχέση σου με τον αθλητισμό;

Χ.Μ.Μ.: «Εγώ και η αδερφή μου, μέσω του πατέρα μου που ήταν ερασιτέχνης αθλητής, είχαμε σχέση με τον αθλητισμό. Μας μπόλιασε με το μικρόβιο. Μικρή, αρχικά γράφτηκα στην ενόργανη αλλά επειδή ήμουν ψηλή, σύντομα πήγα στην κολύμβηση. Πάντα στο νερό ένιωθα άνετα. Είχα πολύ καλές επιδόσεις, αλλά μετά τη διάγνωση μου, η μητέρα μου μού είπε να αφήσω την κολύμβηση, γιατί δε θα μπορούσα να ακολουθήσω τους συναθλητές μου από ένα σημείο και μετά. Και αυτό με στενοχώρησε τότε. Τώρα βλέπω ότι ίσως είχε δίκιο. Ήταν πάντως μια προστασία που συμβουλεύω τους γονείς τώρα να μην την παρέχουν στα παιδιά τους. Ας στενοχωρηθούν και λίγο τα παιδιά. Η στενοχώρια σε ένα πλαίσιο φροντίδας είναι ελεγχόμενη και διαμορφώνει το χαρακτήρα μας. Αργότερα ως χόμπι στράφηκα στη θεραπευτική ιππασία, διότι ως η ιππασία ως αγωνιστικό άθλημα ήταν ακριβή και δε μπορούσα εκεί να κάνω πρωταθλητισμό. Μετά από ένα ατύχημα, ένα κάταγμα που είχα τυχαία, και ενώ έκανα θεραπευτική κολύμβηση ως αποκατάσταση στην πισίνα, φάνηκε εξ αρχής ότι κολυμπούσα αγωνιστικά και σχεδόν αμέσως κατέβηκα σε πανελλήνιους αγώνες. Ο πρωταθλητισμός στην κολύμβηση μου έβγαινε τελείως φυσικά. Ταυτόχρονα, δούλευα και σπούδαζα χωρίς αγωνιστικές ή εκπαιδευτικές άδειες και λοιπές διευκολύνσεις».

Β.Α.: Πως αισθανόσουν μέσα στον αθλητισμό;

Χ.Μ.Μ.: «Η άσκηση σε όλους προκαλεί μυϊκή ενδυνάμωση, αλλά στη δική μου ασθένεια η άσκηση δημιουργεί κόπωση και φθείρει τους μυς. Συνεπώς πρέπει να εκγυμνάζομαι έξυπνα, γιατί αλλιώς όσο ασκούμαι τόσο θα ταλαιπωρώ το σώμα μου. Τότε δούλευα και σε ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον, και παρά το πολύ γεμάτο πρόγραμμά μου, άντεξα σε αυτούς τους ρυθμούς περίπου 9 χρόνια. Κάποια στιγμή, και ενώ είχα καλές επιδόσεις, με συμβούλεψαν σε μία διοργάνωση στο εξωτερικό να σταματήσω την αγωνιστική κολύμβηση γιατί θα μου έκανε κακό κάποια στιγμή. Είχα περίπου 2-3 χρόνια πορεία υψηλού επιπέδου ακόμα, όχι παραπάνω, αλλά ο πρωταθλητισμός για μένα πρέπει να υπάρχει στο πλαίσιο μιας υγιούς εικόνας και όχι να κάνουμε κακό στον εαυτό μας. Γι’ αυτό και έφυγα ακριβώς στην ακμή μου»!

Υπάρχει «ειδικός» αθλητισμός. Αλλά όχι «ειδική» μουσική

Β.Α.: Τι άλλο αγαπούσες να κάνεις;

Χ.Μ.Μ.: «Όσο και αν ακούγεται παράξενο, το πιο δύσκολο κομμάτι στη ζωή μου ήταν η μουσική! Από μικρή ασχολήθηκα με το πιάνο. Δεν υπάρχει όμως ειδική μουσική «ενόργανη»! Στο πιάνο αν έχεις δύο χέρια παίζεις. Παρά τις δυσκολίες που προοδευτικά εμφανίζονταν στο κορμό μου, είχα διαπιστώσει ότι όσο πιο πολύ προσπαθούσα και μελετούσα, αυτό με βοηθούσε και σαν μουσικό, γιατί ο εγκέφαλος εκγυμναζόταν ακολουθώντας το σώμα και το αντίστροφο. Ήμουν σωστή μουσικός. Πήρα το πτυχίο μου στο πιάνο με άριστα και για ένα μικρό διάστημα εργάστηκα και σαν δασκάλα πιάνου. Δεν «κυνήγησα» το να βιοποριστώ από τη μουσική, γιατί ήξερα ότι δεν θα μπορώ να παίζω για πάντα. Πάλι σταμάτησα να παίζω στην ακμή μου. Έπαιζα κλασική μουσική αλλά όταν άρχισα να νιώθω ότι δε μπορώ πια να παίζω στο επίπεδο που ήμουν, σταμάτησα. Πάντως δεν μελαγχολώ για τα πράγματα που αφήνω. Τα δοκίμασα, τα ευχαριστήθηκα, αναρωτιέμαι συνήθως για όσα δεν πρόφτασα να κάνω».

Β.Α.: Και η επαφή με το boccia;

Χ.Μ.Μ.: «Το boccia το είχα δει στους Παραολυμπιακούς αγώνες του 2004, μέσα από την εκπομπή «6η αίσθηση» της ΕΡΤ 3 και αμέσως κέρδισε το ενδιαφέρον μου. Σήμερα κακώς δεν προβάλλεται αυτή η εκπομπή, χρειάζεται ο κόσμος ενημέρωση και συγχαρητήρια και γι’ αυτό που κάνετε στο meallamatia.gr.

Όταν συνταξιοδοτήθηκα, πήγα στο Αθλητικό Σωματείο ΑμεΑ «Ο Άγιος Χρυσοφόρος» Παιανίας αλλά μόλις έπιασα τις μπάλες έπαθα σοκ. Ένιωσα ατάλαντη. Το άθλημα ήταν  δύσκολο και δεν είχα καμία κλίση σε αυτό. Ήθελα να φύγω όπως πήγα! Γρήγορα όμως άλλαξα γνώμη. Αφού εγκεφαλικά μου άρεσε το boccia, είπα : «κάτσε να δω τι λέει και το σώμα μου».

Ο προπονητής μου Γιώργος Τζίμας μου είπε εξ αρχής την αλήθεια, γιατί έπρεπε να αλλάξω εντελώς τον τρόπο που πετούσα τις μπάλες αν ήθελα να έχω προοπτικές. Παραπονιόμουν 3 χρόνια μόνη μου στο υπόγειο του σπιτιού μου μαζί με τον ηλικιωμένο πατέρα μου, ο οποίος αναγκαστικά έκανε το βοηθό μου στο άθλημα, μέχρι να αντιγράψω τον σωστό τρόπο ρίψης.

Τελικά, κατάφερα το 2012 να μπω πιο συστηματικά στο αγωνιστικό κομμάτι του αθλήματος. Δυστυχώς ο σύλλογος ήταν πολύ μακριά, ο εξοπλισμός κόστιζε πολύ και για χρόνια δεν είχα γήπεδο να αθληθώ. Σαν αρχάρια παίκτρια boccia ήθελα 400€ για να αγοράσω μπάλες, που τελικά μπορεί και να μην έβγαιναν κατάλληλες. Γι’ αυτό στην αρχή πήγαινα σποραδικά στις προπονήσεις, αλλά είμαι επίμονος άνθρωπος και γι’  αυτό τα κατάφερα».

Η Χρυσή στο γήπεδο κατά τη διάρκεια αγώνα boccia

Β.Α.: Τι σημαίνει «Εθνική Ομάδα» για σένα;

Χ.Μ.Μ.:  «Δε μου αρέσουν τα μεγάλα λόγια. Ακούω αθλητές που μιλούν για ρίγος, ότι στόχος τους είναι να σηκώσουν τη σημαία της χώρας κλπ. Όμως δεν ξέρω κατά πόσο τα εννοούν.
Όσοι στελεχώνουμε τις εθνικές ομάδες οφείλουμε να είμαστε η καλύτερη εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό, αυτό κρατάμε και νιώθουμε πολύ καλά γι’ αυτό, είναι μεγάλη τιμή. Οι εθνικές ομάδες δεν είναι μόνο συμβολισμοί, αλλά και οι άνθρωποί τους. Αναμφισβήτητα στόχος κάθε αθλητή είναι να στελεχώσει την εθνική ομάδα.

Έχω γνωρίσει αξιόλογους ανθρώπους μέσα στις διάφορες εθνικές ομάδες, και παίχτες, και συνοδούς, και φροντιστές και προπονητές. Έχω όμως γνωρίσει και αυτό που λέμε «μεγάλα ονόματα» του χώρου, που δεν ήταν σπουδαίοι σαν άνθρωποι. Δεν τιμούμε εμείς την εθνική ομάδα, αλλά εκείνη εμάς».

Β.Α.: Τι δυσκολίες υπάρχουν στο boccia;

Χ.Μ.Μ.:  «Το boccia είναι μεικτό άθλημα, άρα άντρες και γυναίκες ανταγωνίζονται μαζί. Προσωπικά, δεν το θεωρώ πολύ δίκαιο και μακάρι κάποια στιγμή η παγκόσμια ομοσπονδία να ξεχωρίσει το boccia σε ανδρικό και γυναικείο με τις αντίστοιχες διοργανώσεις. Καλώς ή κακώς η αναπηρία δεν εξαλείφει τη βιολογία. Είμαστε ισότιμοι ως άνθρωποι, αλλά σε διαφορετικά καλούπια. Σε αυτόν τον ανταγωνισμό λοιπόν, ήταν ακόμα πιο δύσκολο ως γυναίκα να προκριθώ στους Παραολυμπιακούς του 2016 και να διατηρήσω αυτές τις θέσεις κατάταξης. Σε αυτό το σημείο θέλω να ευχαριστήσω δημόσια το Δήμο Λυκόβρυσης-Πεύκης και την κυρία Νικολαροπούλου προσωπικά, που μου έχουν παραχωρήσει για κάποιες ώρες την εβδομάδα το γήπεδο μπάσκετ της περιοχής μου ώστε να κάνω ένα μεγάλο κομμάτι της προπόνησης μου. Και φυσικά τον ομοσπονδιακό προπονητή μου κ. Τζίμα για τις σωστές συμβουλές του και την πίστη του σε εμένα.

Όσο και να μας στηρίζει η ΕΑΟΜ-Αμεα (η οποία αναπτύσσει περίπου 20 αθλήματα) συχνά στο boccia πρέπει να πάμε σε ευρωπαϊκά και παγκόσμια τουρνουά με δικά μας έξοδα ώστε να μαζεύουμε πολύτιμους πόντους που οδηγούν σε προκρίσεις. Είναι πιο δύσκολο να προκριθούμε και γι’ αυτό το απόλαυσα περισσότερο όταν συνέβη σε εμένα.

Η πρόκριση ενός αθλητή σημαίνει ότι πετυχαίνει η επένδυση της χώρας του σε εκείνον. Έτσι δικαιώνεις αυτούς που σε πίστεψαν και σε στήριξαν (ομοσπονδία, προπονητή, σύλλογο, χορηγούς) ενώ και επικοινωνιακά ο κόσμος γνωρίζει μέσα από σένα το παραολυμπιακό κίνημα».

Β.Α.: Ποιος είναι ο επόμενός σου στόχος;

Χ.Μ.Μ.: «Να είμαστε καλά και υγιείς. Αν με ρώταγες δύο χρόνια πριν, θα σου έλεγα πολλά. Τώρα η πανδημία με έκανε να αναθεωρήσω. Μου φτάνει να μπορώ να παραμένω ανταγωνιστική. Θέλω να συνεχίσω να βρίσκω τρόπους να αθλούμαι, γιατί πλέον το boccia πάει να γίνει ένα πανάκριβο άθλημα που αφορά μια ελίτ ανάπηρων αθλητών, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως. Π.χ. μια απόφαση που είναι στα σκαριά της παγκόσμιας ομοσπονδίας μάς αναγκάζει να πετάξουμε τις μπάλες μας που είναι αγορασμένες από εγκεκριμένους κατασκευαστές και να ξαναγοράσουμε άλλες, ίδιες με τις προηγούμενες που όμως έχουν μια «στάμπα» στην εξωτερική επιφάνεια σαν πιστοποίηση, επικαλούμενοι το fairplay. Οι μπάλες μας περνούν ήδη από επίσημα τεστ και ελέγχεται το βάρος τους, η διάμετρος, η ποιότητα τους κλπ. Τα οικονομικά συμφέροντα έχουν αλλοιώσει τον χαρακτήρα του αθλήματος. Όμως αν μια μπάλα θεωρηθεί πειραγμένη στο εσωτερικό της, αυτό κανείς δεν μπορεί να το δει και να το αξιολογήσει είτε υπάρχει στάμπα είτε όχι. Παίκτες σε όλο το κόσμο έχουμε κάνει εκστρατεία διαμαρτυρίας και ελπίζουμε να πάρει θέση επίσημα και η ΕΑΟΜ-ΑμεΑ. Εκτιμώ ότι θα δημιουργηθεί πρόβλημα στην ανάπτυξη του αθλήματος αν ακριβύνει κι άλλο το boccia. Ως διεθνείς αθλητές στα meetings του εξωτερικού έχουμε προσωπικό αθλητικό συνοδό, που του πληρώνουμε τα αεροπορικά εισιτήρια, το κόστος συμμετοχής του στην διοργάνωση καθώς και τα δικά μας.

Άρα, πώς να πούμε σε κάποιον βαριά ανάπηρο να κάνει boccia για να βγει από το σπίτι;

Αν καταφέρει να βγει από το σπίτι του αναπόφευκτα θα παίζει για ψυχαγωγικούς λόγους, αφού δύσκολα θα το υποστηρίξει οικονομικά σε αγωνιστικό επίπεδο έστω εθνικής εμβέλειας.

Αντιδρώ σε αυτή τη λογική.

Ο ρόλος των χορηγών και οι «εμφανίσιμοι» ανάπηροι

Η Χρυσή Μόρφη μας  λέει: «Οι χορηγοί κρατούν τον αθλητή να μην τα παρατήσει, αλλά δυστυχώς το boccia δεν “τραβάει” χορηγούς αφενός γιατί δεν το γνωρίζουν ως άθλημα,  αφετέρου γιατί υπάρχουν στερεότυπα.

Οι χορηγοί με τον τρόπο τους είναι σαν να λένε: θα σε βοηθήσω ως κοινωνικό έργο, ευθύνη κλπ. σαν αθλητή ανάπηρο, αλλά ας είσαι λίγο εμφανίσιμος, με λέγειν, όχι πολύ βαριά ανάπηρος και «αντιαισθητικός» για την κοινωνία ώστε να μπορεί να συνδεθεί ο καταναλωτής.  Νιώθω ότι αντικατοπτρίζονται αυτά τα κριτήρια πολύ έντονα πάνω μας.

Γνωρίζω πολλούς που δεν γράφουν καλά στην κάμερα ή τραυλίζουν, αλλά είναι καλοί αθλητές.

Ωστόσο, δεν ενδιαφέρει ιδιαίτερα αυτό. Έχουμε αθλητές ΑμεΑ στην Ελλάδα διακεκριμένους σε παγκόσμιο επίπεδο και δεν ξέρει κανείς την ύπαρξή τους. Δε γράφουν και ψυχοπονιάρικα στάτους και τα ΜΜΕ δε μας παίζουν συχνά.

Γενικά η αναπηρία στον πρωταθλητισμό δεν πουλάει, μόνο οι δακρύβρεχτες ιστορίες πουλάνε. Γι’ αυτό δε μας βλέπετε καθημερινά στις αθλητικές ειδήσεις, όπου προβάλλονται μόνο οι αθλητικές επιτυχίες από “αρτιμελείς”.

Το κράτος από τη μεριά του επιβραβεύει οικονομικά τους πρωταθλητές μετά από επιτυχίες στις πολύ μεγάλες διοργανώσεις,  γενναιόδωρα μπορώ να πω. Όμως εκτός του ότι αυτό αφορά μια ισχνή μειοψηφία, και ότι ίσως προσελκύει λάθος ανθρώπους με υστερόβουλα κίνητρα στον πρωταθλητισμό, δεν προσφέρει υποστήριξη μέχρι να φτάσει κάποιος σε υψηλό επίπεδο».

Β.Α.: Η πολιτεία τι μπορεί να κάνει για να αναπτυχθεί ο παραολυμπιακός αθλητισμός;

Χ.Μ.Μ.: «Για μένα, το κλειδί είναι ο ερασιτεχνικός και μαζικός αθλητισμός. Η πολιτεία πρέπει να παρέχει τον εξοπλισμό και τους χώρους άθλησης στα σωματεία για τους αθλητές. Είναι μεγάλο πρόβλημα κάποιος πχ. να μην έχει μια κλειστή πισίνα να κολυμπήσει. Τι να κάνει ένας ανάπηρος αθλητής, να πάει στο κρύο σε ανοιχτή πισίνα;  Εγώ πήγα για πρώτη φορά σε γήπεδο μετά από χρόνια προπόνησης σε σαλόνι! Ο αθλητισμός στους αναπήρους είναι και ψυχολογική στήριξη και κοινωνικοποίηση. Για παράδειγμα, ίσως είναι ο μόνος τρόπος για τον βαριά ανάπηρο να βγει από το σπίτι και να γίνει ενεργό μέλος μιας ομάδας γεμίζοντας τον ελεύθερο χρόνο του. Την ίδια στιγμή που βιώνει τον αποκλεισμό στην εργασία και που ίσως δεν κατάφερε να τελειώσει τις σπουδές του λόγω των τεχνητών εμποδίων. Μας λείπει γενικά η οργάνωση σε αυτό το θέμα».

Β.Α.: Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζεις στην καθημερινότητα και φρενάρουν αυτές τα όνειρά σου;

Χ.Μ.Μ.:  «Στο επαγγελματικό μου ξεκίνημα υπήρξα για ένα διάστημα καθηγήτρια Αγγλικών από σπίτι σε σπίτι, πόρτα– πόρτα. Ο βιοπορισμός για μένα ήταν το κλειδί. Από μικρή ήξερα, και λόγω της αναπηρίας, ότι το εξωιδρυματικό επίδομα είναι ένα γελοίο αντιστάθμισμα όλων αυτών που στερούμαστε. Το λέει και η λέξη, υπονοώντας ότι κανονικά η θέση μας είναι σε κάποιο ίδρυμα!

Πληρώνω τις φυσικοθεραπείες μου, τις μετατροπές στο αυτοκίνητο μου και ό,τι προϊόν έχει τη λέξη “ειδικό” έχει διπλάσια και τριπλάσια τιμή.

Πληρώνω για ράμπες, για το σπίτι μου και οτιδήποτε μου χρειάζεται ώστε να με κάνει αυτόνομη.

Πληρώνω αθλητικό βοηθό για το boccia και τις μετακινήσεις μου.

Πληρώνω και προσωπικό βοηθό στο σπίτι, γιατί οι γονείς μου είναι ηλικιωμένοι πλέον. Όπως με φρόντισαν τώρα πρέπει να τους φροντίσω και εγώ.  Έπρεπε, λοιπόν, να δουλεύω από νωρίς για να βιοποριστώ.

Δούλεψα σε πολλές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα. Νιώθω τυχερή για την περίοδο που πέρασα εργαζόμενη στον ΟΤΕ και τις πολύτιμες εργασιακές εμπειρίες που απέκτησα.

Πάντα η ζωή μου, από το πρωί ως το βράδυ, ήταν ένα διαρκές τρέξιμο. Πέρασα μια βαθιά αναζήτηση. Ήθελα να βρω κάτι να ασχοληθώ που να με ευχαριστεί και πλέον δηλώνω αθλήτρια του boccia. Έχω μεγάλα όνειρα, μεγάλα και τρομακτικά και δεν τα λέω δημόσια γιατί θα με περάσουν για τρελή! Για παράδειγμα: θα γέλαγαν όλοι αν έλεγα πριν 10 χρόνια ότι θέλω να πάω στους Παραολυμπιακούς Αγώνες με το boccia».

Β.Α.: Στο Τόκιο θα πας;

Χ.Μ.Μ.:  «Δε προκρίθηκα στο Τόκιο. Ήμουν ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη μετά τους Παραολυμπιακούς του Ρίο αλλά σε μια ευρωπαϊκή διοργάνωση ο επικεφαλής αθλητής του ομίλου που νίκησα ακυρώθηκε από τους διοργανωτές, με συνέπειες και στη δική μου επίδοση αφού ακυρώθηκε η νίκη μου και έχασα σημαντικούς βαθμούς. Ευτυχώς η ένστασή μου άλλαξε αυτόν τον κανονισμό των αγώνων και έτσι ένας συναθλητής μου αργότερα δεν πέρασε τα ίδια. Το 2018 έλαβα μέρος σε μόλις ένα τουρνουά, προσπάθησα να κυνηγήσω πρόκριση την επόμενη χρονιά αλλά δεν τα κατάφερα. Δεν μπορούσα να αυτοχρηματοδοτήσω και τη συμμετοχή μου σε περισσότερα meetings.  Ήρθε και η πανδημία και σταμάτησαν όλοι οι αγώνες. Όμως δεν σταματώ ποτέ να διεκδικώ διακρίσεις».

Δε σκέφτομαι κάθε μέρα την πάθησή μου, ούτε τη θεραπεία της. Δεν αναρωτήθηκα ποτέ «γιατί σε εμένα;». Όπως δεν αναρωτιέμαι για τα καλά που μου συμβαίνουν, έτσι δεν αναρωτιέμαι για τα δυσάρεστα.

Η Χρυσή Μόρφη σε αίθουσα εκδήλωσης στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο

Β.Α.: Δύναμη και αισιοδοξία από πού αντλείς;

Χ.Μ.Μ.: «Αυτό είναι μέσα στην ανθρώπινη φύση. Ο άνθρωπος είναι ανθεκτικό και επίμονο ον. Πιστεύω στον εαυτό μου, με έχουν φροντίσει καλά οι γονείς μου, μου έχουν δώσει εφόδια. Έτσι μπορώ και εγώ να ανταποδώσω τη φροντίδα, και προς τον εαυτό μου και προς εκείνους. Όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα! Έτσι λέει μια Αγγλική παροιμία.

Δε σκέφτομαι κάθε μέρα την πάθησή μου, ούτε τη θεραπεία της. Δεν αναρωτήθηκα ποτέ «γιατί σε εμένα;». Όπως δεν αναρωτιέμαι για τα καλά που μου συμβαίνουν, έτσι δεν αναρωτιέμαι για τα δυσάρεστα. Ας πούμε, άνθρωποι που δεν έχουν μυϊκή δυστροφία πέθαναν δυστυχώς εξαιτίας της πανδημίας, που δεν την περίμεναν. Έχω δοκιμάσει κατά καιρούς την αυτολύπηση, επειδή αδικήθηκα ή ένιωσα άσχημα με τον εαυτό μου, αλλά καταλήγω ότι δεν κάνει καλό, δεν βοηθάει στη ζωή. Πλέον έχω συναίσθηση όταν το κάνω. Το εντοπίζω και το αλλάζω».

Ψυχραιμία παιδιά! Δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου.

Β.Α.: Στην οικογένεια και σε αυτόν που παίρνει τώρα διάγνωση και πέφτει πάνω στη συνέντευξη σου και ψάχνει θετικά πρότυπα τι λες;

Χ.Μ.Μ.: «Ψυχραιμία παιδιά. Δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου. Θυμηθείτε και τον Χόκινγκ, τι πέτυχε και πόσο έζησε και πόσα προγνωστικά διέψευσε. Ζήστε τη ζωή σας. Είστε οι ίδιοι άνθρωποι που ήσασταν και μια μέρα πριν τη διάγνωση. Εντάξει, προετοιμαστείτε για το μέλλον, αλλά οργανωμένα και ψύχραιμα. Και η οικογένεια ούτε υπερπροστασία, ούτε οίκτος. Εκπαιδεύστε το παιδί σας να είναι όσο πιο ανεξάρτητο γίνεται. Σωματικά σε κάποιες περιπτώσεις δε γίνεται τόσο, αλλά να είσαι ανεξάρτητος πνευματικά και ψυχικά. Η επιστήμη εξελίσσεται συνεχώς, άρα υπάρχει και ελπίδα. Το ίδιο και η τεχνολογία. Π.χ. Το Internet μου έλυσε τα χέρια. Πληρώνω τους λογαριασμούς μου εύκολα, οργανώνω τις διακοπές μου πριν πάω για να ξέρω τι θα αντιμετωπίσω κλπ.».

Β.Α.: Πιστεύεις στο Θεό;

Χ.Μ.Μ.: «Πιστεύω στο Θεό, είναι λίγο θλιβερό να πιστεύουμε ότι είμαστε μόνοι μας σε αυτόν τον πλανήτη. Ελπίζω ότι υπάρχει κάτι άλλο πέρα από αυτό και να μην γινόμαστε χώμα και τέλος. Στα δύσκολα προσεύχομαι. Δεν λέω «γιατί Θεέ μου έδωσες την αναπηρία». Πρέπει να λέω και «γιατί μου έδωσες και τόσες διακρίσεις και όλα τα καλά».

Β.Α.: Τι δε θα κάνεις ποτέ;

Χ.Μ.Μ.: «Για τον Έλληνα αναγνώστη και τα media είμαι ίσως δυσάρεστη. Δε χαϊδεύω αυτιά και δε πουλάω δακρύβρεχτες ιστορίες. Επίσης, δεν θα με δεις ποτέ υποψήφια σε εθνικές ή δημοτικές εκλογές. Δεν μπορώ να ανακατευτώ στην πολιτική με τους όρους που θέλω άρα δε θα το κάνω. Μπορώ, αν με καλέσουν, να βοηθήσω και από άλλες θέσεις. Έτσι σκέφτομαι και πορεύομαι ως τώρα».

Σχετικά με τον συντάκτη

Δικηγόρος, Πρόεδρος της ΑΜΚΕ "Με Άλλα Μάτια", Τακτικός Εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Διεθνούς Οργάνωσης VIEWS για νέους με προβλήματα όρασης

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή