Οι νικητές των βραβείων «Ευρωπαίου Πολίτη»
Τα βραβεία του «Ευρωπαίου Πολίτη» είναι θεσμοθετημένα βραβεία με επίκεντρο για το 2018 την προσφορά ΜΚΟ και μεμονωμένων προσωπικοτήτων στη διαδικασία ένταξης προσφύγων στον κοινωνικό ιστό. Είναι γεγονός ότι η ένταξη των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην ευρωπαϊκή κοινωνία αποτελεί πεδίο εσωτερικής πολιτικής διαμάχης μέχρι σήμερα. Ακροδεξιά κόμματα και κινήματα αναπτύσσουν σε αυτή τη βάση τη λαϊκίζουσα αντιμεταναστευτική ρητορική τους, η Δεξιά και το Κέντρο αμφιταλαντεύονται ανάμεσα στο αλληλέγγυο ψήγμα και μια συντηρητική εκδοχή της στήριξης των γηγενών πολιτών, ενώ η Αριστερά προτάσσει την αλληλεγγύη ως κύριο δόγμα πολιτικής έκφρασης, δίχως όμως να δέχεται εύκολα να ακούσει και μια διαφορετική -πιο σοσιαλιστική- προσέγγιση. Βεβαίως, η Αριστερά υπήρξε και παραμένει παραδοσιακός εκφραστής και υποστηρικτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γεγονός που διαφαίνεται και από τη στάση της στην προσφυγική κρίση.
Από το 2015 μέχρι και σήμερα, η Ευρώπη έχει γνωρίσει τη μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμών μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το όνειρο για μια καλύτερη ζωή -ή απλώς για ζωή- ξεκινά με σταθμούς την Ελλάδα, την Ιταλία και προσφάτως την Ισπανία, για να ακολουθήσει η Κεντρική Ευρώπη, που αποτελεί και τον τελικό προορισμό. Όνειρο που λίγο ως πολύ έχει γίνει εφιάλτης μετά το συμβάν στο «Bataklan» και το κλείσιμο των συνόρων αρχικά στη Γαλλία κι έπειτα στην υπόλοιπη οδό των Δυτικών Βαλκανίων.
Το επιχείρημα της καθολικής εφαρμογής του Δουβλίνου (της επιστροφής των πληθυσμών στην πρώτη χώρα καταγραφής και την εξέταση σε αυτή της διαδικασίας ασύλου) μετακυλύει τον προβληματισμό στα κράτη πρώτης υποδοχής. Στα συμβούλια της ΕΕ από το 2015 μέχρι και σήμερα, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, συμπεριλαμβάνεται σχεδόν σε επίπεδο ρουτίνας στη θεματική ατζέντα το ζήτημα της διαχείρισης των προσφυγικών και μεταναστευτικών πληθυσμών.
Υπάρχει, ωστόσο, κάτι για το οποίο ο στρουθοκαμηλισμός κυριαρχεί στην Ευρώπη. Συζητήσεις επί συζητήσεων, συμβούλια επί συμβουλίων, πουθενά όμως δεν γίνεται λόγος για τη λύση στην πηγή του προβλήματος. Δηλαδή, δεν γίνεται λόγος για την παύση των συρράξεων, από τις οποίες είτε άμεσα είτε έμμεσα κάποιοι κερδίζουν πολλά περισσότερα απ’ όσα θα κέρδιζαν από τον τερματισμό της εμπόλεμης ή εμφύλιας σύρραξης.
Και στο σημείο αυτό αναρωτιέμαι: Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη εφαρμόζεται αλά καρτ; Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει τόσο μεγάλη διάσταση θέσεων και απόψεων από τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά όργανα που έχουν εκτελεστικό χαρακτήρα; Όλοι μας χειροκροτήσαμε τους νικητές των βραβείων «Ευρωπαίου Πολίτη», δεδομένου ότι προσπαθούν βάσει των δυνατοτήτων τους να συμβάλουν στη διευκόλυνση της ένταξης των προσφυγικών πληθυσμών. Και εδώ, στην Ελλάδα, όλοι μας νιώσαμε εθνικά υπερήφανοι που μεταξύ των νικητών ήταν και ο πατέρας Αντώνιος, ως σύγχρονος Νώε της «Κιβωτού του Κόσμου».
Μήπως όμως έφτασε η ώρα να συζητήσουμε σε ρεαλιστική βάση για το δάσος και όχι για το δέντρο; Χωρίς το δέντρο δεν υπάρχει δάσος, αλλά ας σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια στις πραγματικές αιτίες του προβλήματος. Γιατί όλοι, από τον κάτοικο στο ακριτικό νησί του Αιγαίου μέχρι τον κάτοικο του Μονάχου, είμαστε Ευρωπαίοι πολίτες και ως τέτοιους θέλουμε να μας αντιμετωπίζουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Και ενόψει των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου, ας σταματήσει η αποχή και ας αρχίσει η ατομική και συλλογική ενεργοποίηση και δράση.
* Δικηγόρος, Τακτικός Εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Διεθνούς Οργάνωσης VIEWS για νέους με προβλήματα όρασης, Πρόεδρος του ΝΠΔΔ «Οίκος Ναύτου», Μέλος της Επιτροπής Υγείας και Κοινωνικής Πολιτικής της ΚΕΔΕ και Πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Με Αλλα Μάτια»
Δημοσιεύτηκε στα «Ιδεογράμματα» της Νέας Σελίδας την Kυριακή 13/01/2019
Δείτε το άρθρο στη Νέα Σελίδα εδώ
