Κοντινό στο λευκό μπαστούνι που ακουμπάει στις ανάγλυφες πλάκες των τυφλών

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΗΤΡΟΒΓΑΙΝΗ,

υπεύθυνου 1ου ΚΔΑΠ ΑμεΑ για άτομα με οπτική αναπηρία, μέλους διοικητικού συμβουλίου Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών

ΕΧΟΝΤΑΣ ΜΟΝΟ ως αφορμή την 15η Οκτωβρίου, μια ημέρα αφιερωμένη στο λευκό μπαστούνι -γιατί, όσο «πολυφορεμένο» κι αν είναι, ισχύει το ότι όλοι μας ζούμε και τις υπόλοιπες 364 μέρες του χρόνου- ας ασχοληθούμε λίγο με το πώς περνάει την καθημερινότητά του ένας άνθρωπος με οπτική αναπηρία. Τι είναι αυτό που του την κάνει πιο εύκολη και αντίστοιχα τι τον εξοργίζει σ’ αυτήν; Πώς αντεπεξέρχεται κάποιος στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως εργασία, βόλτες, άθληση κ.λπ. μη βλέποντας, όπως ο μέσος άνθρωπος; Δύο είναι με βεβαιότητα, λοιπόν, οι λέξεις-κλειδιά για κάποιον με αναπηρία στην όραση: ανεξαρτησία και συμπερίληψη.

Ας προβληματιστούμε αρχικά σχετικά με την ανεξαρτησία! Σίγουρα, αν δεν έχεις επαρκή οπτική απεικόνιση, τα πάντα, σχεδόν, είναι πολύ πιο δύσκολα και πιο χρονοβόρα. Όμως τα περισσότερα δεν είναι ακατόρθωτα. Όταν δεν βλέπεις, είναι δεδομένο πως δεν έχεις καλή αποτύπωση του περιβάλλοντος χώρου, ωστόσο με την κατάλληλη εκπαίδευση, τα απαραίτητα τεχνικά βοηθήματα και ασφαλώς μεγάλη επιμονή μπορείς να κινηθείς ανεξάρτητα. Για αυτήν την πολυπόθητη ανεξάρτητη διαβίωση, λοιπόν, κάποτε εφευρέθηκε το σημαντικότερο βοήθημα για ανθρώπους με αναπηρία όρασης, το λευκό μπαστούνι. Ένα αντικείμενο-ταμπού για όποιον έχει μεγάλες δυσκολίες στην όραση, καθώς αυτόματα αυτό τον κάνει να ξεχωρίζει από το πλήθος, ενδεχομένως να αισθάνεται λίγο-πολύ και «δαχτυλοδειχτούμενος». Το ταμπού ωστόσο (σύμφωνα και με την προσωπική εμπειρία του γράφοντος!) κονιορτοποιείται μετά από λίγες βόλτες (σε… μακρινές και άγνωστες γειτονιές, για… ευνόητους λόγους, από αυτές που μένει και κινείται) με τις πρώτες δειλές απόπειρες χρήσης του λευκού μπαστουνιού. Τότε καταλαβαίνει κανείς πως ένα σκαλί ή μια τρύπα δέντρου στα «υπέροχα» πεζοδρόμιά μας δεν αποτελεί τόσο μεγάλη απειλή, καθώς δεν θα τα «πιάσει» το πόδι του με τα γνωστά αποτελέσματα, αλλά πριν από αυτόν θα τα «πιάσει» το μπαστούνι και όλα θα είναι πολύ πιο απλά, γρήγορα, εύκολα και… ανώδυνα.

ΑΣ ΠΕΡΑΣΟΥΜΕ, όμως, και στο κομμάτι της συμπερίληψης. Μια έννοια σχετικά σύγχρονη, αλλά τόσο απαραίτητη! Τα άτομα με αναπηρία όρασης οφείλουν να απαιτούν συμπερίληψη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής τους, από τα πρώτα βήματα στο σχολικό περιβάλλον, ακολούθως στη φοιτητική ζωή, στη μετέπειτα εργασιακή αποκατάσταση και ούτω καθ’ εξής. Ασφαλώς και απέχουμε πολύ από την επίτευξη της πλήρους και υγιούς συμπερίληψης, όμως δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ίσως το σημαντικότερο, παρμένο από τη σχολική ζωή, να είναι ο θεσμός της παράλληλης στήριξης. Πλέον οι γονείς δεν είναι «υποχρεωμένοι» να στέλνουν τα παιδιά τους σε ειδικά σχολεία, αλλά με τη βοήθεια της/ του εκπαιδευτικού της παράλληλης στήριξης μπορούν να τα πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς τους (είτε αυτό βρίσκεται σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό είτε στο κέντρο της Αθήνας) και εκεί τα παιδιά να εντάσσονται στο κοινωνικό σύνολο και να λαμβάνουν, προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους, την ίδια εκπαίδευση με τους συνομηλίκους τους.

Άλλωστε κανένας υγιής νους δεν επιθυμεί την ύπαρξη ενός «γκέτο» ατόμων με οπτική αναπηρία, τα οποία θα ζουν σε έναν μικρόκοσμο στον οποίο θα συναναστρέφονται μόνο μεταξύ τους. Για να το θέσουμε απλά λοιπόν, όπως η ανεξάρτητη διαβίωση έτσι και η συμπερίληψη αποτελούν αυτονόητους πυλώνες της ύπαρξης κάθε ανθρώπου, είτε έχει κάποια αναπηρία -εν προκειμένω οπτική- είτε όχι.

ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΩ λίγο και με αφορμή την καθημερινή εμπειρία, αυτούς τους δύο πυλώνες προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις να ενισχύσουμε και από μέρους μας, με την πολύτιμη αρωγή της διοίκησης του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών, στο 1ο ΚΔΑΠ για άτομα με οπτική αναπηρία. Το σλόγκαν μας δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από το «Σπάστε τη γυάλα!». Έτσι, παροτρύνουμε τόσο τα μικρά, όσο και τα μεγαλύτερα μέλη της δομής μας να μη στέκονται στα στενά περιοριστικά δεδομένα, αλλά να επιδιώκουν συνεχώς εκείνο, το εσφαλμένα αδύνατο και ουτοπικό, που το θεωρούν ακατόρθωτο! Αυτό το προσπαθούμε και θέλω να πιστεύω πως σε ικανοποιητικό βαθμό το καταφέρνουμε, μέσα από τις προσανατολισμένες υπηρεσίες που παρέχουμε.

Κλείνοντας, ίσως και με αφορμή την Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως αυτό αναμφίβολα αποτελεί το σύμβολο της ανεξάρτητης διαβίωσης κάθε ανθρώπου με οπτική αναπηρία, που είναι άμεσα συνυφασμένη με τη συμπερίληψη σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών 

Σχετικά με τον συντάκτη

Η μοναδική, πλήρως προσβάσιμη για κάθε χρήστη, διαδραστική, κοινωνική πύλη ενημέρωσης στην Ελλάδα!

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή