Στις 22 Απριλίου του 1945 ο Χίτλερ έπαθε νευρική κατάρρευση.
Η κατάσταση της υγείας του χειροτέρευε με την εξέλιξη του πολέμου γιατί υπέφερε από τη νόσο του Πάρκινσον σε προχωρημένο στάδιο. Η κατάρρευση συνέβη όταν πληροφορήθηκε, κατά τη διάρκεια του καθημερινού σχολιασμού της κατάστασης στο υπόγειο καταφύγιο, κάτω από την Καγκελαρία στο Βερολίνο, ότι η επίθεση που είχε διατάξει για την άρση της πολιορκίας του Βερολίνου δεν είχε εκτελεστεί από τον Αρχηγό των μονάδων των Ες-Ες Στάινερ, γιατί εκείνος τη θεώρησε ανεφάρμοστη λόγω του συσχετισμού δυνάμεων.
Ο Χίτλερ είπε ότι όλα πλέον χάθηκαν και ότι όλοι τον έχουν προδώσει, ακόμα και τα SS.
Άφησε ελεύθερο ένα μέρος του προσωπικού του και αρνήθηκε, παρά τις παρακλήσεις του Μπόρμαν, του Κάιτελ και του Γκαίρινγκ, να εγκαταλείψει το Βερολίνο. Διέταξε τον αρχιυπασπιστή του, Γιούλιους Σάουμπ, να κάψει όλα τα προσωπικά του στοιχεία και έγγραφα που βρίσκονταν στην Καγκελαρία και στο Καταφύγιο, καθώς και όσα βρίσκονταν στο Μόναχο.
Δύο θέματα κυριαρχούσαν στο καταφύγιο τις τελευταίες μέρες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου:
Πόσο κοντά είναι ο Κόκκινος Στρατός και ποιος είναι ο πιο σίγουρος τρόπος αυτοκτονίας.
Το μεσημέρι της Κυριακής , 29 Απριλίου, η αγαπημένη του σύντροφος Εύα Μπράουν βρισκόταν στην κρεβατοκάμαρά της, με την υπηρέτρια της, να της φτιάχνει τα μαλλιά της. Έχει επιλέξει τι θα φορέσει: ένα μακρύ μαύρο φόρεμα, ρολόι με διαμάντια, χρυσό βραχιόλι και κολιέ με τοπάζι. Επρόκειτο, έστω και την τελευταία στιγμή, να παντρευτεί τον άντρα που αγαπούσε από τα 17 της. Την ίδια ώρα, ο Χίτλερ υπαγόρευε στην αίθουσα συσκέψεων του «απόρθητου» καταφυγίου του, την «πολιτική διαθήκη» του στην γραμματέα του, Τράουντλ Γιούνγκε.
Γύρω στη μία το μεσημέρι, η Μπράουν και ο Χίτλερ βγήκαν χέρι-χέρι από το δωμάτιό τους για το γάμο. Οι μάρτυρες ήταν οι μόνοι ανώτεροι Ναζί που παρέμεναν στο καταφύγιο: ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκαίμπελς και ο Μάρτιν Μπόρμαν, ιδιωτικός γραμματέας του Φύρερ.
Αξιοσημείωτο: Κάποιος «νευρικός» δικαστικός ζήτησε από τη νύφη και τον γαμπρό να επιβεβαιώσουν ότι είναι «καθαρής καταγωγής της Αρίας φυλής και απαλλαγμένοι από κληρονομικές ασθένειες». Ο γάμος έγινε.
Προηγουμένως , ο κουρέας του Χίτλερ, August Wollenhaupt, πήγε στην κρεβατοκάμαρά του για να περιποιηθεί με μεγάλη επιμέλεια τα μαλλιά και το μουστάκι του. Ένας υπηρέτης, του έβαλε σταγόνες κοκαΐνης στο πονεμένο δεξί μάτι του και τού έδωσε –όπως κάθε μέρα- ένα κουτί χάπια για τον τυμπανισμό του. Ο υποχόνδριος Χίτλερ κατάπιε ένα χάπι με λίγο νερό και συνόδευσε την Εύα Μπράουν στην τραπεζαρία για το μεσημεριανό τους. Επακολούθησε μεγάλη συζήτηση γύρω από την καλύτερη μέθοδο αυτοκτονίας.
Ο Χίτλερ είπε: «Ο καλύτερος τρόπος είναι να πυροβολήσεις τον εαυτό σου στο στόμα. Το κρανίο σου θρυμματίζεται και δεν καταλαβαίνεις τίποτα. Ο θάνατος είναι ακαριαίος».
Η Εύα ήταν τρομοκρατημένη. «Θέλω να είμαι ένα όμορφο πτώμα… θα πάρω δηλητήριο», είπε. λέει.
Δείχνει στους γραμματείς ένα μικρό ορειχάλκινο κουτί που περιέχει ένα φιαλίδιο υδροκυανίου που φυλάσσει στην τσέπη της. Ο Χίτλερ είπε στο γιατρό του Δρ Χάασε, ότι θέλει να πεθάνει ακριβώς την ίδια στιγμή με την Εύα. Συμφωνούν ότι θα έχει δύο πιστόλια, σε περίπτωση που ένα μπλοκάρει, και δύο κάψουλες με υδροκυάνιο, σε περίπτωση που το ένα είναι ελαττωματικό. Η Εύα θα έχει επίσης δύο κάψουλες. Αυτός, θα βάλει μια κάψουλα στο στόμα του και το πιστόλι στον κρόταφό του. Τότε θα πυροβολήσει και ταυτόχρονα θα δαγκώσει την κάψουλα με το υδροκυάνιο. Η Εύα ανησυχεί ότι θα χάσει την αποφασιστικότητά της αν ο Χίτλερ πεθάνει πρώτος. Ένας από τους γιατρούς της Καγκελαρίας του Ράιχ, ο Γουέρνερ Χάασε, της λέει να δαγκώσει την κάψουλα τη στιγμή που θα ακούσει τον πυροβολισμό.
Λίγο μετά, ο Χίτλερ κάλεσε το στρατιωτικό προσωπικό για την πολύωρη καθημερινή ανασκόπηση της κατάστασης. Το βράδι, στο γραφείο του, ο Χίτλερ ζήτησε να δει τον Μπόρμαν, και του είπε:
«Ήρθε η ώρα. Η δεσποινίδα Μπράουν και εγώ θα βάλουμε τέλος στη ζωή μας αύριο το απόγευμα».
Η νύχτα πέρασε … ήρεμα. Αρκετοί στενοί συνεργάτες του Χίτλερ, διανυκτέρευσαν στο καταφύγιο, ψάχνοντας να βρουν τρόπους για να τον πείσουν να αλλάξει την απόφασή του. Αλλά αυτός, όσο κι αν προσπάθησαν να του μιλήσουν, αρνήθηκε ακόμα και να τους δεχτεί.
Το πρωί της 30ής Απριλίου, έδειχνε μια εικόνα «κανονικότητας.
Το τελευταίο γεύμα του ζεύγους μαγειρευόταν στην κουζίνα. Σε μια κατσαρόλα με νερό που βράζει, θα ετοιμάζονταν τα μακαρόνια, και μια από τις παραγγελίες του Χίτλερ ήταν απλώς κάποιο « ντρέσινγκ» για τη σαλάτα. Αλλά ο Χίτλερ γευμάτισε μόνος του. Η Εύα έμεινε στο δωμάτιό της με την υπηρέτρια της, επιλέγοντας το φόρεμα με το οποίο θα πέθαινε.. Ένα από τα αγαπημένα του συζύγου της: Μαύρο με λευκά τριαντάφυλλα στο λαιμό.
Στις 3 παρά τέταρτο, το προσωπικό είχε συγκεντρωθεί με τον Μπόρμαν, τον Γκέμπελς και τη σύζυγό του. Ο Χίτλερ συνομίλησε με όλους και τους χαιρέτισε δίνοντάς τους το τρεμάμενο χέρι του. Ο Γκέμπελς, ξαφνικά, αισθάνθηκε απελπισμένος. «Φύρερ μου, είναι ακόμα δυνατό να ξεφύγεις. Σε παρακαλώ να το σκεφτείς». Ο Χίτλερ απαντά: «Ξέρεις την απόφασή μου. Δεν θα την αλλάξω». Κάλεσε την Εύα και κλείστηκαν στο γραφείο.
Στις 3.30 ακούστηκε ο ήχος ενός πυροβολισμού. Όλοι σιωπούσαν. Σε ένα λεπτό, μπήκαν στο γραφείο και βρήκαν τον Χίτλερ και την Μπράουν δίπλα στον καναπέ. Ο Χίτλερ είχε αυτοπυροβοληθεί στον δεξί του κρόταφο. Υπήρχε αίμα στο χαλί, αίμα στον καναπέ. Η Μπράουν καθόταν στα δεξιά του Χίτλερ. Στο χαμηλό τραπέζι μπροστά τους βρισκόταν το μικρό ορειχάλκινο κουτί στο οποίο η Μπράουν φύλαγε το φιαλίδιο με το υδροκυάνιο. Το φιαλίδιο ήταν άδειο. Το δηλητήριο έχει παραμορφώσει το πρόσωπό της.
Τρεις άνδρες των SS μετέφεραν τα πτώματά τους στον κήπο της Καγκελαρίας του Ράιχ. Έχυσαν βενζίνη χύνεται επάνω τους. Μια πύρινη σφαίρα τύλιξε τα πτώματά τους. Στις 6 το απόγευμα, ο αξιωματικός των SS Ewald Lindloff πήγε στον κήπο με ένα φτυάρι στα χέρια του. Έθαψε τα λείψανά τους.
