Βομβαρδισμός του Παρθενώνα
Μπορεί να φαίνεται – και να ακούγεται- σαν κακόγουστο ανέκδοτο αλλά ένα από τα διασημότερα μνημεία στην παγκόσμια ιστορία, ο Παρθενώνας έπαθε τεράστιες ζημιές και κινδύνεψε με ολική καταστροφή σε μια πολεμική σύγκρουση μεταξύ αντιπάλων δυνάμεων που πολεμούσαν σε…ξένο έδαφος.
Τούρκοι στην Αθήνα. Ενετοί θέλουν να τους διώξουν. Και ο άρχοντάς τους Φραντσέσκο Μοροζίνι αποφασίζει να …βομβαρδίσει το «κάστρο» τους που… έτυχε να είναι η Ακρόπολη. Ο Μοροζίνη διατάσσει βομβαρδισμό. Μια οβίδα διαπερνά τη στέγη του Παρθενώνα. Από την έκρηξη, «παίρνει φωτιά» η πυρίτιδα που ήταν αποθηκευμένη στο εσωτερικό τού «φρουρίου» και …… ο Παρθενώνας ανατινάζεται.
Τόσοι αιώνες είχαν περάσει από την ανέγερση της Ακρόπολης και του Παρθενώνα, τόσοι και τόσοι, εχθροί και αντίπαλοι είχαν περάσει αλλά ουδείς είχε κάνει ζημιά στο αριστούργημα της αρχαίας Ελληνικής αρχιτεκτονικής. Ο πόλεμος ήταν Τουρκο-βενετικός και διαρκούσε χρόνια. Βενετική εκστρατευτική μονάδα αποβιβάζεται από τα πλοία των Βενετών και 10.000 άνδρες ετοιμάζονται να διώξουν τους Τούρκους. Οι Τούρκοι αιφνιδιάζονται, υποχωρούν και «ταμπουρώνονται» στην Ακρόπολη.
Τα βενετικά στρατεύματα φθάνουν μπροστά στην Ακρόπολη, στήνουν τα κανόνια κι’ αρχίζουν την πολιορκία αλλά οι βομβαρδισμοί δεν έχουν αποτέλεσμα. Ο άρχοντας Μοροζίνι μαθαίνει ότι έρχονται Τουρκικές ενισχύσεις. Μαθαίνει όμως και ότι οι Τούρκοι έχουν αποθηκεύσει ΜΕΣΑ στον Παρθενώνα μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών. Διατάζει βομβαρδισμό του Ναού. Ο Παρθενώνας έχει περάσει από πολλές μετατροπές. Από Χριστιανικό Ορθόδοξο Ναό, σε Ναό Καθολικό και πλέον , το 1458, σε τουρκικό τέμενος. Αλλά οι μεταβολές που έχει υποστεί ήταν εσωτερικές .Ο Παρθενώνας ήταν ακέραιος.
Τα κανόνια κατευθύνουν τις βολές τους εναντίον του ναού. Ο Μοροζίνι παραβλέποντας την ανεκτίμητη αξία των μνημείων έδωσε την εντολή στα πυροβόλα του που είχαν στηθεί στο Λόφο των Μουσών για τον βομβαρδισμό στις 26 Σεπτεμβρίου του 1687. Και κέρδισε τη μάχη. Ο ίδιος ο Μοροζίνι, όταν κλήθηκε να αιτιολογήσει την καταστροφή, μίλησε για μια «τυχαία βολή». Όταν έφυγαν οι Ενετοί, ο Μοροζίνι διέταξε να αφαιρεθούν δυο αγάλματα λεόντων πού βρίσκονταν στο Θησείο και ενός τρίτου πού στόλιζε το λιμάνι του Πειραιά. 110 χρόνια αργότερα, ο περίφημος Τόμας Μπρούς, κόμης του Έλγιν, ολοκλήρωσε το έργο που ξεκίνησαν του Μοροζίνι.
Με στοιχεία από την wikipedia.org :
«Το μεγαλύτερο τμήμα του ναού προς την ανατολική του πλευρά κατέρρευσε. Έκτοτε και μέχρι να παραδοθεί το μνημείο στην αρχαιολογία και το νέο ελληνικό κράτος τη δεκαετία του 1830, απογυμνώθηκε συστηματικά από τον Τόμας Μπρούς (Έλγιν) στις αρχές του 19ου αιώνα, ο οποίος απέκοψε με πριονισμό και αποκόλληση ένα μεγάλο αριθμό γλυπτών και μαρμάρων κατά την περίοδο 1801 με 1803 και είναι αξιοσημείωτο πως τα γλυπτά παραλίγο να χανόταν για πάντα καθώς το πλοίο που τα μετέφερε στην Αγγλία βούλιαξε έξω από τα Κύθηρα, με τα κιβώτια να ανασύρονται με την βοήθεια δυτών από την Κάλυμνο. Επιστρέφοντας στην Αγγλία, ο Μπρούς εν τέλει τα περισσότερα από αυτά πούλησε στο Βρετανικό Μουσείο όπου βρίσκονται έως και σήμερα. Υπάρχουν και γλυπτά που κατέληξαν στο Λούβρο στο Παρίσι, καθώς και στην Κοπεγχάγη και αλλού, ενώ στο νέο μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα έχουν τοποθετηθεί πάνω από τα μισά, και λίγα παραμένουν στο ίδιο το κτίσμα».