Ο Κώστας Αξελός μπροστά στην βιβλιοθήκη του κρατώντας τσιγάρο

26 Ιουνίου 1924 – Γεννιέται ο Στοχαστής και Φιλόσοφος Κώστας Αξελός

Ο σπουδαίος, σύγχρονος Έλληνας καθηγητής Κώστας Αξελός (26 Ιουνίου 1924 – 4 Φεβρουαρίου 2010) τα έργα του οποίου έχουν μεταφραστεί σε 19 γλώσσες. Γεννήθηκε στην Αθήνα, γιος του Μιλτιάδη Αξελού, παθολόγου, διευθυντή κλινικής στον Ευαγγελισμό σπούδασε νομικά και κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής, πολέμησε στην Εθνική Αντίσταση. Διαφωτιστής σε θέματα προπαγάνδας, ανώτερο στέλεχος του ΚΚΕ , πήρε ενεργό μέρος στα Δεκεμβριανά , φυλακίστηκε τραυματισμένος στο Χασάνι, «έζησε» εικονική εκτέλεση, καταδικάστηκε σε θάνατο για τη συμμετοχή του και τις πράξεις του στον ΕΛΑΣ αλλά απέδρασε. μέσα σε ένα πορτογαλικό πλοίο από τον Πειραιά και πήγε στο Παρίσι, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα, μέχρι τον θάνατό του το Φεβρουάριο του 2010.

Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόνη ,δίδαξε από το 1962 ως το 1973 ως καθηγητής, ήταν αρχισυντάκτης του περιοδικού Arguments. Έγραψε περισσότερα από είκοσι και παράλληλα μετέφρασε στα γαλλικά έργα των Heidegger και Lukács . Η μετάφραση του έργου Ιστορία και ταξική συνείδηση του τελευταίου είναι ακόμη σημείο αναφοράς.

Συνδέθηκε στενά με διανοούμενους μεγάλης εμβέλειας όπως ο Martin Heidegger, ο Jacques Lacan, ο André Breton, και ο Georges Bataille, συγκρούστηκε βίαια με τον Jean-Paul Sartre, τον οποίο κατηγόρησε για έλλειψη πρωτότυπης σκέψης, αλλά παρέμεινε αχώριστος με τους άλλους δύο μεγάλους εμιγκρέ Έλληνες φιλοσόφους: τον Κορνήλιο Καστοριάδη και τον Κώστα Παπαϊωάννου.

Ένας σπουδαίος διανοητής, φιλόσοφος και «κριτικός» όλων των φιλοσοφικών «ρευμάτων», αισθανόταν βαθιά πληγωμένος από την Ελλάδα.

Δεν είχε κρατική αναγνώριση ή Έλληνες φοιτητές, ούτε επαφές με Έλληνες διανοητές, πλην ολίγων εξαιρέσεων. Και μετά από εξήντα χρόνια ζωής στο Παρίσι ένιωθε σαν Γάλλος γεννημένος στην Ελλάδα.

Και όπως ανέφερε σε συνέντευξη που του είχε πάρει ο Κώστας Κορνέτης λίγο πριν πεθάνει, «Επιδιώκοντας να βρει έναν χώρο avant-garde έκφρασης για ανθρώπους της Αριστεράς που, όπως ο ίδιος, είχαν αφήσει πίσω τους την κομματική ορθοδοξία του Κομμουνιστικού Κόμματος, αναζητώντας ένα εναλλακτικό είδος μεταμαρξισμού, τήρησε ίσες αποστάσεις από τα γραφειοκρατικά καθεστώτα του σοβιετικού μπλοκ και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, πράγμα που τάραξε τα νερά της εποχής».

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Γράμματα σ΄ ένα στοχαστή» του Κώστα Αξελού:

♦ Το τέλος παραμένει ανοιχτό-κρυφά- σε ό,τι πάει πέρα από αυτό.

♦ Κάθε απόσπασμα ανήκει στον κόσμο, αλλά ο κόσμος δεν εξαντλείται σε κανένα από τα αποσπάσματά του.

♦ Απομονωμένος, αν είναι δυνατόν, από τον κόσμο, ο άνθρωπος ως άτομο καταρρέει πάνω στον εαυτό του, δεν μιλάει παρά μόνο για τον ίδιο πάλι στον ίδιο.

♦ Τα αποσπάσματα που είμαστε, και αυτό που δεν είμαστε, δεν τοποθετούνται και δεν ευνοούνται παρά μόνο σε σχέση με το παιχνίδι του κόσμου. Γιατί δεν είμαστε μέσα στον κόσμο αλλά του κόσμου.

♦ Το ζητούμενο είναι ίσως να προσπαθήσει κανείς να μείνει όρθιος μέσα στο μηδέν και να ξεπεράσει την αποστροφή. Είναι άραγε δυνατή μια άλλη καρδιά; Αυτή η καρδιά θα ήταν η καρδιά της ολόκληρης σχέσης άνθρωπος-κόσμος.

♦ Η υψηλότερη ποίηση και η υψηλότερη σκέψη είναι συνάμα αποκαλύψεις του κόσμου και ανθρώπινα έργα.

Ο Κώστας Αξελός

 

Σχετικά με τον συντάκτη

Η μοναδική, πλήρως προσβάσιμη για κάθε χρήστη, διαδραστική, κοινωνική πύλη ενημέρωσης στην Ελλάδα!

Αφήστε σχόλιο

ΧΟΡΗΓΟΙ

Επιστροφή στην κορυφή