Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης οι εγκαταστάσεις της οποίας βρίσκονται στο νησί Χάλκη, ένα από τα Πριγκηπονήσια, ήταν η κύρια θεολογική σχολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης, μέχρι το 1971, τότε που το Τουρκικό κράτος αποφάσισε με νόμο να σταματήσει η λειτουργία της.
Η Σχολή πέρασε μέσα από …σαράντα κύματα μέχρι να ολοκληρωθεί και μετά… να κλείσει. Σχεδόν όλα τα κτίρια καταστράφηκαν από μεγάλο σεισμό στη Κωνσταντινούπολη το 1894 με αποτέλεσμα -φυσικά- να διακοπεί η λειτουργία της αλλά ύστερα από εκτεταμένες επισκευές η σχολή με νέο πλέον κτίριο εγκαινιάστηκε στις 1 Οκτωβρίου του 1896.
Πολλοί Ορθόδοξοι θεολόγοι, ιερείς, επίσκοποι και πατριάρχες φοίτησαν στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, συμπεριλαμβανομένου και του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Το 1971 , έκλεισε εξαιτίας ενός τουρκικού νόμου που απαγόρευε τη λειτουργία ….. ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Παρά τη διεθνή κατακραυγή του κλεισίματος της Σχολής, το Τουρκικό καθεστώς, συνεχίζει να αρνείται την επαναλειτουργία της και να βάζει προσκόμματα και εμπόδια σε όλες τις προτάσεις και τις εκκλήσεις από την Αμερικανική Κυβέρνηση μέχρι την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ένας μεγάλος αριθμός σημαντικών προσωπικοτήτων αποφοίτησε από τη Χάλκη και ανάμεσά τους ο Αιμιλιανός Λαζαρίδης, Μητροπολίτης Γρεβενών, ο άγιος Προκόπιος Μητροπολίτης Ικονίου, που μαρτύρησε στη Μικρά Ασία το 1923, ο άγιος Χρυσόστομος Μητροπολίτης Δράμας και Σμύρνης, που μαρτύρησε στη Σμύρνη το 1922 αλλά και ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ Αθηνών & Πάσης Ελλάδος.
Όπως γράφει σε άρθρο του ο Άγγελος Ρούσσος, ερευνητής-αναλυτής με πλούσιο βιογραφικό και αρθρογραφία επί διεθνών θεμάτων γράφει στο περιοδικό κύρους «Πενταπόσταγμα» : Το ακούσαμε, το ξανακούσαμε, μας το υποσχέθηκαν, αλλά μάταια… Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης που όλο…ανοίγει, ακόμη παραμένει κλειστή.
Η πίεση στην τουρκική κυβέρνηση μπορεί να είναι ο λόγος παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις, ανέφερε η εφημερίδα Cumhuriyet, όπως δήλωσε ο Μιχαήλ Βασιλειάδης, αρχισυντάκτης της ημερησίας εφημερίδας Απογευματινή.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, τον Απρίλιο δήλωσε ότι ανέμενε την επαναλειτουργία της θεολογικής σχολής το αργότερο τον Σεπτέμβριο.
“Πόσες δεκαετίες έχουν περάσει. Είπαν ότι θα ανοίξει σε 24 ώρες, αλλά πόσες 24 ώρες έχουν περάσει “, δήλωσε ο Βασίλειαδης, προσθέτοντας ότι ο Βαρθολομαίος έκανε την ανακοίνωση αφού του δόθηκε διαβεβαίωση για τάνοιγμα της Χάλκης.
Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι ένα σύμβολο των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στην Τουρκία και η κατάστασή της αναφέρεται σε διάφορες εκθέσεις σχετικά με το θέμα, ιδιαίτερα στις ετήσιες εκθέσεις για την Τουρκία που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
